Vandaag het notulendebat over 'sensibiliseren' en informatieplicht aan de Kamer
Op de kop af vier weken geleden werd in de Tweede Kamer tot diep in de nacht gedebatteerd over 'positie Omtzigt, functie elders', vandaag staat in zekere zin het vervolgdebat op het programma. Het gaat onder meer over het 'sensibiliseren' van datzelfde CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt. Net als begin deze maand zal het gaan over vertrouwen in het kabinet en de heersende bestuurscultuur, maar het is de vraag of het weer zo'n politiek gevecht wordt.
De vorige keer was de aanleiding een foto van een gehaaste minister en toenmalig verkenner Ollongren. Ze toonde toen per ongeluk aantekeningen, vandaag gaat het om bewust openbaar gemaakte ministerraadnotulen. Normaal blijven die 25 jaar geheim, maar de stukken werden maandag naar buiten gebracht. Aanleiding was berichtgeving van RTL Nieuws, waardoor de inhoud al grotendeels op straat was komen te liggen.
Het gaat om verslagen van kabinetsvergaderingen waarin de kinderopvangtoeslagaffaire is besproken. Gevoelige materie, ook omdat duizenden ouders gedurende jaren keihard zijn geraakt en velen er nog steeds schade van ondervinden.
Twee conclusies
De afgelopen dagen zijn twee conclusies getrokken uit de notulen. Ten eerste dat het kabinet moeite had met kritische coalitie-Kamerleden. Zo hebben CDA-ministers Hoekstra en De Jonge gepoogd de aanjager van affaire, Kamerlid en partijgenoot Omtzigt, tot rede te brengen (te sensibiliseren). "Met overigens beperkt succes", aldus de notulen.
Verder sprak D66-minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) van een "gezamenlijke strijd" van coalitie- en oppositie-Kamerleden tegen toenmalig staatssecretaris Snel, zijn partijgenoot. Minister Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) zei tijdens een van de vergaderingen dat coalitiepartijen nooit een scherper standpunt mogen innemen dan oppositiefracties. Premier Rutte was dat met haar eens, blijkt uit de stukken.
Saillante voorbeelden, want in ons dualistisch systeem gaat het kabinet hier niet over, en horen Kamerleden (ook die van de coalitie) de regering te controleren.
Alles-delen-kamp
Ten tweede ging het in de notulen over het informeren van de Kamer. Dat dat niet altijd goed is gegaan, was al duidelijk; het is een van de redenen dat het kabinet is afgetreden in januari.
Uit de stukken blijkt dat er in het kabinet veel discussie was over wat wel of niet gedeeld moest worden. Dat viel in deze affaire lang niet altijd uit in het voordeel van het alles-delen-kamp. Ook dat is opvallend, want het kabinet is verplicht de Kamer áltijd juist en volledig te informeren.
Ambtsmisdrijf
Maar over wat 'juist en volledig' is, kun je natuurlijk twisten. Dat is de oppositie dan ook zeker van plan vandaag in het debat, blijkens de reacties van de afgelopen dagen. PVV-leider Wilders sprak van een "corrupte bende" en riep de Kamervoorzitter op om aangifte te doen tegen het kabinet vanwege een ambtsmisdrijf.
Denk-leider Azarkan had het over een "onthutsend beeld" en zei dat de kans groot is dat er weer een motie van wantrouwen wordt ingediend. Vier weken geleden overleefde Rutte zo'n motie ternauwernood. Hoe de coalitiefracties het debat vandaag in gaan, is nog niet duidelijk. De afgelopen dagen bleef het stil vanuit die hoek.
Het debat begint om 11.00 uur en is live te volgen via NOS.nl, de app, NPO1, NPO Politiek en met updates op NPO Radio 1.
