Tweede coronagolf India: twijfel over cijfers en kritiek op aanpak regering

• Fiorella Opromolla

  redacteur Buitenland

Nu de coronasituatie in India steeds verder uit de hand loopt, klinkt er kritiek op de aanpak van de crisis. In berichten op sociale media en in kranten wordt de regering van premier Modi zwak optreden verweten. Ook worden de coronacijfers van de overheid in twijfel getrokken. Ondertussen zijn er politici die de ernst van de situatie ontkennen.

India is hard getroffen door een tweede coronagolf. Ziekenhuizen zijn overvol en er is een groot tekort aan zuurstof, beademingsapparatuur en medicijnen. Het aantal coronabesmettingen en overlijdens zijn de afgelopen weken fors toegenomen. Volgens de cijfers van de overheid worden er per dag meer dan 300.000 nieuwe besmettingen en meer dan 2300 doden gemeld.

Veel Indiërs zeggen dat de besmettings- en sterftecijfers in werkelijkheid hoger zijn. Dat komt onder meer doordat alleen de overledenen die daadwerkelijk positief zijn getest, worden meegeteld. "Vermoedelijke coronadoden worden dus niet meegenomen in de cijfers", zegt correspondent Aletta André. "Het is duidelijk dat het werkelijke aantal hoger is, daarvoor zijn ook aanwijzingen van crematoria en begraafplaatsen. Zij zeggen dat ze veel meer mensen volgens het corona-protocol cremeren of begraven."

Eerder zei André al dat het momenteel dagen kost om een coronatest te regelen. Sommige mensen met lichte symptomen laten zich minder snel testen.

Zowel de besmettings- als de sterftecijfers schieten de laatste weken omhoog:

Een andere verklaring voor het afwijkende dodental is de diagnose die wordt vermeld als iemand overlijdt, schrijft de Indiase krant The Hindu. Van de mensen die aan een andere aandoening of ziekte lijden maar overlijden aan corona, wordt het virus niet als doodsoorzaak gerapporteerd. En dus tellen ze niet mee.

In de deelstaat Gujarat zijn afgelopen zaterdag en zondag respectievelijk 152 en 157 mensen overleden aan het coronavirus, zeggen de officiële cijfers. Maar The Hindu komt na een rondgang langs ziekenhuizen tot een andere conclusie. Zo zouden in één ziekenhuis in Ahmedabad per dag al tussen de 100 en 125 mensen sterven aan corona. Volgens The Hindu suggereren overlijdensberichten in lokale kranten ook dat er meer doden zijn.

Er heerst bovendien ontevredenheid over de informatie die beschikbaar wordt gesteld door de overheid. "Hier in Delhi is men kritisch op de website waarop wordt bijgehouden hoeveel beschikbare bedden, zuurstof en beademingsapparaten er zijn", zegt André. "Die informatie is niet up-to-date. Zo staat er bijvoorbeeld dat een ziekenhuis nog plekken vrij heeft en dat blijkt dan niet zo te zijn."

Tweets verwijderd

Op sociale media leveren Indiërs binnen en buiten India kritiek op premier Modi's crisisaanpak. Zo vinden mensen het schandalig dat er tot kort geleden grote religieuze en politieke bijeenkomsten werden georganiseerd, waar veel publiek op afkwam.

De regering is niet blij met de kritiek en heeft Twitter gevraagd tientallen kritische berichten te verwijderen. Het gaat om berichten van burgers, maar ook van politici van oppositiepartijen en journalisten. "Hier in India zijn de regels voor Twitter aangepast, de regering kan invloed uitoefenen op wat er verwijderd moet worden. Eerder dit jaar gebeurde hetzelfde, rondom de massale boerenprotesten."

Ondertussen wordt er ook opgeroepen om geen verslag te doen bij crematoria en begrafenis, twittert journalist Barkha Dutt, die onder meer voor The Washington Post werkt. Ze noemt het "een poging om de omvang van deze verschrikking te zuiveren". De laatste week komen er veel berichten naar buiten dat crematoria het werk niet meer aankunnen.

Crematies gaan dag en nacht door, soms ook in de openlucht:

Afgelopen zaterdag was er in de rechtbank in Delhi een zaak over wie er verantwoordelijk is voor de distributie van zuurstof. "De vertegenwoordiger van de regering zei dat er nergens een tekort is aan zuurstof", vertelt André. "Dat terwijl er op dezelfde dag mensen zijn overleden omdat ze niet aan de beademing konden."

Ook de eerste minister van de deelstaat Uttar Pradesh, Yogi Adityanath, beweert dat geen enkel ziekenhuis kampt met een zuurstoftekort. Hij roept bovendien op om actie te ondernemen tegen mensen die 'geruchten' en 'propaganda' verspreiden via sociale media.

Hulp uit het buitenland

Landen van over de hele wereld, waaronder Groot-Brittannië, de Verenigde Staten, Rusland en de Europese Unie, hebben India hulp toegezegd.

Ook Nederland helpt mee: demissionair minister voor Ontwikkelingssamenwerking Sigrid Kaag maakte gisteren bekend dat er 2,5 miljoen euro naar het Rode Kruis gaat voor coronanoodhulp. Daarvan gaat 1 miljoen euro naar India. Nederland kijkt daarnaast naar andere manieren om India te helpen.