Rusland kondigt na massale troepenopbouw terugtrekking aan

Rusland haalt een deel van zijn troepen op de Krim en aan de oostgrens van Oekraïne terug. Minister Sjojgoe van Defensie zegt dat ze teruggaan naar hun bases, maar dat zware wapens achterblijven voor een militaire oefening later dit jaar.

De afgelopen tijd liepen de spanningen in de regio op toen Rusland zijn militaire aanwezigheid in de regio fors opvoerde. Volgens westerse bronnen zitten er inmiddels meer dan 100.000 militairen. EU-buitenlandchef Borrell waarschuwde deze week dat "een vonk" het conflict rond Oost-Oekraïne kan laten escaleren.

De troepenopbouw is volgens de NAVO de grootste sinds 2014, toen Rusland de Krim annexeerde en er een oorlog uitbrak in het oosten van Oekraïne nadat separatisten in de Oekraïense regio's Donetsk en Loegansk de onafhankelijkheid hadden uitgeroepen. Vandaag deden tientallen Russische oorlogsschepen, vliegtuigen en duizenden militairen mee aan een oefening op de Krim.

Officieel geldt er een wapenstilstand voor de strijd in het oosten van Oekraïne, maar in de praktijk laaien de gevechten geregeld op.

Bekijk langs onderstaande graphics een korte samenvatting van hoe het conflict ontstond en wat er sindsdien is gebeurd:

Minister Sjojgoe, die eerder op de dag in een helikopter de militaire oefening op de Krim gadesloeg, zegt dat hij de oefening als afgerond beschouwt. "De troepen hebben laten zien dat ze het land kunnen verdedigen en ik heb besloten om de oefeningen in de zuidelijke en westelijke militaire districten te beëindigen." Wapens blijven wel achter in de regio Voronezj, op een afstand van zo'n 160 kilometer van de grens met Oekraïne.

Het Russische ministerie van Defensie heeft beelden vrijgegeven van de grootschalige oefeningen op de Krim:

De Oekraïense president Zelensky verwelkomt het besluit van de Russen. "De vermindering van troepen bij onze grens betekent een verhoudingsgewijze beperking van de spanningen." Zelensky voegde eraan toe dat Oekraïne alert blijft.

Vorige week kondigde Moskou aan grote delen van de Zwarte Zee rond de Krim als verboden gebied te bestempelen voor buitenlandse oorlogsschepen; de Straat van Kertsj bij de Krim zou dichtblijven. Die aankondigingen leidden tot tegenmaatregelen door het Westen.

De Verenigde Staten kondigden aan dat ze Turkije op de hoogte hadden gebracht van de komst van twee oorlogsschepen, die via de Bosporus naar de Zwarte Zee zouden varen, maar dat plan werd opgeschort. Ook het Verenigd Koninkrijk zou plannen hebben gemaakt om oorlogsschepen naar de regio te sturen.

'Zelensky welkom in Moskou'

Zelensky heeft de Russische president Poetin deze week uitgenodigd voor een gesprek in de oostelijke Donbass-regio, waar de strijd zich afspeelt. Een Kremlin-woordvoerder zei daarover vandaag dat Poetin met een antwoord zal komen als hij dat nodig acht. Kort daarna liet Poetin weten dat Zelensky op elk moment dat hem schikt welkom is in Moskou.

Zelensky weet zich inmiddels gesterkt door de toezegging van NAVO-landen om deze zomer een grote militaire oefening te houden met het Oekraïense leger. Voor Rusland ligt de toenadering van Oekraïne tot de NAVO uiterst gevoelig. Vorige week waarschuwde Moskou nog dat toetreding van Oekraïne tot het militaire bondgenootschap de spanning op grote schaal zou vergroten en "tot onomkeerbare gevolgen voor de soevereiniteit van Oekraïne" zou leiden. Toezeggingen voor toetreding zijn er overigens niet, wel geldt het land als een "speciale partner" van de NAVO, wat deze week in een verklaring nog eens werd bekrachtigd.