Koolmees veegt idee van staatspensioen na 45 dienstjaren van tafel

Demissionair minister Koolmees ziet niets in het idee om werkenden na 45 dienstjaren recht op pensioen te geven. Zo'n algemene regeling "is niet wenselijk, want niet doelgericht, lastig uitvoerbaar en juridisch kwetsbaar en heeft forse gevolgen voor de overheidsfinanciën", aldus Koolmees in een brief aan de Tweede Kamer.

Het idee om mensen die 45 jaar hebben gewerkt met pensioen te laten gaan is een wens van de vakbonden. Die vinden dat iedereen na 45 jaar werken recht op AOW moet hebben, waarbij bijvoorbeeld gedacht wordt aan mensen die laag opgeleid zijn en veelal zwaar werk verricht hebben.

In het pensioenakkoord van juni 2019 spraken sociale partners en het kabinet af te onderzoeken of en hoe het mogelijk is om de pensioenleeftijd te koppelen aan 45 dienstjaren. Een werkgroep met vertegenwoordigers van het ministerie van Sociale Zaken, vakbonden en werkgevers heeft dat onderzoek inmiddels verricht en een rapport geschreven met een technische analyse en de keuzemogelijkheden voor zo'n regeling. Dat rapport was al in januari klaar.

Haken en ogen

Duidelijk was dat aan zo'n staatspensioen en AOW-regeling voor mensen met 45 dienstjaren heel wat haken en ogen zitten. Koolmees trekt nu de conclusies uit het rapport. Een generieke regeling op basis van het criterium van 45 dienstjaren is in zijn ogen ondoelmatig omdat daaronder veel meer mensen vallen dan de beoogde groep van mensen die lang werken, zwaar werk verrichten en laag opgeleid zijn.

Bovendien werkt de regeling ongewild averechts voor vrouwen, zegt Koolmees. Die werken minder vaak 45 jaar als gevolg van loopbaanonderbrekingen en deeltijdwerk. Verder is een arbeidsverleden van 45 jaar moeilijk aan te tonen.

Zo'n generiek vervroegd pensioen kost bovendien veel geld, omdat er meer mensen aanspraak op kunnen maken. Koolmees raamt de kosten op jaarlijks 2 miljard euro vanaf 2026, oplopend naar 5 miljard euro per jaar in 2036.

De Kamerbrief en de stellingname van Koolmees vallen niet goed bij partijen in de Tweede Kamer, onder meer PvdA en SP. PvdA'er Gijs van Dijk heeft al aangekondigd Kamervragen te stellen.