Nederlanders in Australië: 'Schrikken als je niet een kant op kan waar het veilig is'

• Ivo Landman

  redacteur Online

Eigenlijk was het levensgevaarlijk. Gisteren reed Matthijs Vergunst (27), eerder op de dag geëvacueerd vanwege overstromingen in zijn Australische woonplaats, nog een keer terug naar zijn huis om spullen op te halen, maar de weg stond onder water. "De weg was afgesloten, maar ik heb een auto met vierwielaandrijving die wel wat kan hebben, dus ik heb de gok gewaagd. Maar als er een stroming ontstaat, kun je de controle over het stuur verliezen. Inmiddels is de weg helemaal niet meer begaanbaar."

Grote delen van New South Wales, in het zuidoosten van Australië, hebben te kampen met overstromingen door zware regenval. De Nederlander Vergunst werkt in de bosbouw en woont sinds 2019 in het plaatsje Bellingen, een paar uur rijden ten noorden van Sydney. Ook daar zijn de overstromingen hevig. Het dorp wordt doorsneden door Bellinger River; de huizen ten noorden van die rivier zijn tijdelijk afgesneden van de buitenwereld.

Sommige plaatsen zijn nog zwaarder getroffen: zoals het dorp Sackville:

Drie weken regent het al. Eind vorige week begon het water in Bellingen te stijgen, vrijdag ging opeens heel snel. De rivier staat normaal vijf meter lager dan nu, in een half uur tijd stond de brug onder water en was het een kolkende stroom geworden die alles meesleurde.

"Ik heb dit nog niet eerder zo heftig meegemaakt", zegt Vergunst. "Je zag boomstronken en koeien drijven. Een half uur daarvoor was ik er nog overheen gereden, na een noodoproep dat we zo snel mogelijk weg moesten. Sindsdien zit ik bij mijn vriendin die in het zuiden van het dorp woont."

Ook in de getroffen miljoenenstad Sydney gaan de evacuaties door:

Vergunst zag een politiehelikopter rondcirkelen boven de rivier, op zoek naar mensen die in nood verkeerden en hij ontdekte dat op een plek waar hij twee weken nog aan het werk was, het water nu metershoog staat. "Dat is echt vreemd om te zien."

Koeien meegesleurd

Inmiddels zakt de rivier weer, maar er is nog meer regen voorspeld. "Het weer is heel onvoorspelbaar. Ik heb de auto volgepakt zodat we meteen weg kunnen als het moet. Je ziet heel veel mensen hun inboedel inpakken om naar droger gebied te gaan, naar het noorden of het binnenland in. Maar dat is op veel plaatsen onmogelijk. De wegen naar het binnenland staan tot aan Sydney onder water, er zijn aardverschuivingen of er liggen dingen op de weg. Dat is schrikken, dat je niet een kant op kan waar het veilig is. Voor mij is er maar één weg het gebied uit, als die onderloopt, heb ik pech."

De overstromingen zijn vooral erg voor de boeren in buurt, zegt Vergunst. "Je ziet dat ze alles op alles zetten om hun vee te beschermen, maar dat lukt niet altijd. Sommigen hebben 60 procent van hun veestapel verloren. Die koeien zijn meegesleurd door het water. Ik heb ook veel weilanden onder water zien staan."

Tegelijkertijd is Australië wel goed voorbereid op dit soort natuurgeweld, zegt hij. "Het gebeurt normaal eens in de zoveel jaar, al is het nu al wel de vierde keer in vier maanden dat de brug onder water staat. In het noordelijke deel van het dorp dat afgesloten is geraakt, is er een winkel die van alles heeft ingeslagen om het een paar weken uit te houden. Het probleem is alleen dat er gehamsterd wordt."

"Tegelijkertijd zie je dat zo'n moment van verwoesting ook het mooiste naar boven brengt in mensen. Iedereen houdt elkaar voortdurend op de hoogte bijvoorbeeld, dat is fantastisch om te zien. Je ziet ook foto´s van mensen die in een ondergelopen café een biertje staan te drinken. Dat is ook typisch Australisch."

Modderbende

Voormalig olympisch zeilster Carolijn Brouwer (47) is eveneens getroffen door de overstromingen. Ze woont sinds 2008 met haar gezin in Australië. Ze zag dit weekend de hele benedenverdieping van haar huis onder water lopen.

Het staat aan een meer bij Berkeley Vale, een stadje in de buurt van Sydney. "Het is hier niet zo extreem als in andere delen, bijvoorbeeld ten westen van Sydney, waar de huizen zo ver onder water staan dat je alleen nog net het dak ziet. Die mensen hebben het echt heel erg. Hier is alleen wat schade."

Maar vervelend is het wel. Brouwer zag zaterdag de tuin al onderlopen. Door de noordenwind sloegen de golven door de schutting. "Gelukkig hadden we de tijd om de meubels naar boven te tillen. Zondagochtend stond alles onder water.

Inmiddels is het water gezakt. Wat achterbleef was een modderbende. "We hebben de tuinslang het huis ingesleurd om alles schoon te spuiten. We zijn verzekerd, maar voordat er via de verzekering een schoonmaakdienst is geregeld, dat duurt te lang."

Het is niet voor het eerst dat het huis onderloopt, maar Brouwer denkt nog niet over verhuizen. "Vorig jaar februari hebben we ook een grote overstroming gehad. Maar het is een mooi gebied en we wonen er heel graag, ondanks de overstromingen."

En het overtollige water biedt - tijdelijk - ook nieuwe mogelijkheden. Brouwer is al even gaan kajakken op het ondergelopen fietspad achter haar huis. "Het is geen leuke situatie, we moeten weer schoonmaken en schilderen, maar het is wat het is. Je kan er treurig over doen, maar je kunt er ook het beste van maken en iets geks doen waarvoor je de kans niet vaak krijgt."