Hadj mag alleen na coronaprik, 'eerste stap na rampzalig jaar bedevaartbranche'
Geen inenting, geen pelgrimstocht naar Mekka. Saudi-Arabië stelt vaccineren verplicht voor moslims die dit jaar deelnemen aan de hadj. De Nederlandse branchevereniging voor reisbureaus die de jaarlijkse bedevaartstocht aanbieden, ziet het als een lichtpuntje.
"Dit is al een stap vooruit", zegt Said il Amraou van Hadj Info. "Het is een rampzalig jaar geweest voor de religieuzereizenbranche. Nu kunnen de reisbureaus zich weer oriënteren en voorbereiden."
'Blijft spannend'
Behalve voor de ondernemingen biedt het natuurlijk ook hoop voor moslims die de heilige tocht hopen te volbrengen. Zo had Aimad Bennouho voor de hadj van vorig jaar geboekt en uiteindelijk gekozen voor een voucher. "Dit bericht geeft de reisbureaus meer duidelijkheid, maar voor ons blijft het spannend."
Vanwege de coronacrisis kon vorig jaar geen enkele niet-Saudische moslim de hadj volbrengen. Een financiële strop voor het gastland: normaal brengen pelgrims jaarlijks zo'n 12 miljard dollar in het laatje, dat is acht procent van het bruto nationaal product.
'Fortuin opgebouwd'
Vanzelfsprekend trof het ook de Nederlandse aanbieders van deze pelgrimages. De 35 reisbureaus voor de 'grote' bedevaart (hadj) en de 'kleine' (umrah) hadden over 2020 niet of nauwelijks omzet. Desondanks zijn er bij Hadj Info geen faillissementen bekend. Bovenop de coronanoodsteun voor ondernemers zijn daar volgens Amraou meerdere redenen voor.
Allereerst zijn de ondernemingen volgens haar vaak familiebedrijven, met weinig aanvullend personeel. Ten tweede kunnen ze nog teren op de behaalde winstmarges op de pelgrimsreizen van voor de coronacrisis. "Dat maakt dat reisbureaus een fortuin hebben opgebouwd. Een dramatisch jaar zal dan niet snel tot faillissement leiden."
Tijd dringt
De toekomst van deze bedrijven is afhankelijk van hoeveel pelgrims Saudi-Arabië straks weer toelaat. In 2019 mochten er 4700 moslims uit Nederland naar Mekka. Vorig jaar waren dat er dus nul en voor dit jaar is het nog onbekend. Aangezien de hadj straks van 17 tot en met 22 juli duurt, begint de tijd te dringen.
"Ik denk dat Saudi-Arabië de komende jaren nooit dezelfde aantallen als voorheen zal toestaan", zegt Bennouho. Hij vreest dat als gevolg er veel minder mensen op hadj kunnen gaan. Terwijl het volbrengen van deze pelgrimstocht een van de vijf pijlers van de islam is.
'Hadj enige motivatie voor vaccineren'
Ondanks alle vooruitzichten geeft Bennouho het 50 procent kans dat hij en zijn vrouw straks toch kunnen gaan. Als het lukt, is er wel een ding waar hij tegenop ziet: de verplichte vaccinatie. "Daar ben ik zwaar op tegen." De 34-jarige had al wel verwacht dat Saudi-Arabië dit als voorwaarde voor de hadj zou invoeren.
Onder normale omstandigheden zou Bennouho zich naar eigen zeggen nooit laten inenten tegen covid-19. "Ik ben geen complotwappie, bij mij komt er niet eens een paracetamol binnen bij knallende hoofdpijn. De hadj is voor mij de enige motivatie om me toch te laten vaccineren."