Grote bouwcoalitie presenteert actieplan voor 1 miljoen woningen in tien jaar

De komende tien jaar moeten er 1 miljoen woningen uit de grond worden gestampt. Een coalitie van 34 organisaties op het gebied van wonen, bouwen en zorg en welzijn heeft daarvoor in samenwerking met gemeenten en provincies een actieplan opgesteld. In de Actieagenda Wonen spreken de partijen af om met een volgend kabinet snel te gaan bouwen. Er is een woningtekort van ruim 330.000 huizen.

Er worden nu zo'n 71.000 woningen per jaar gebouwd. Het is de bedoeling om dat te verhogen naar meer dan 100.000. De partijen willen dat het nieuwe kabinet daar actief aan bijdraagt, onder meer met financiële steun, betere investeringsvoorwaarden en nieuwe beleidsmaatregelen. Ze pleiten voor een minister voor Wonen, Ruimte en Leefomgeving om de uitvoering te coördineren.

Het woonplan kan zo worden opgenomen in een nieuw regeerakkoord, zegt oud-minister en initiatiefnemer Martin van Rijn. Hij is voorzitter van Aedes, de vereniging van woningcorporaties. "Alles hangt met elkaar samen, je moet er niet lukraak uit shoppen."

Van Rijn vindt dat te veel mensen nu wachten op een huis. "En we maken ons zorgen over kwetsbare wijken en bewoners die soms andere hulp en zorg nodig hebben dan voor hen beschikbaar is. De urgentie is hoog."

Snel beginnen

Voor alle marktsegmenten moet ongeveer evenveel worden gebouwd, staat in de Actieagenda. Een derde moet in het sociale segment komen, een derde in het middensegment en een derde in de vrije sector. Het gaat zowel om koop- als huurwoningen.

De wooncoalitie wil sneller, goedkoper en meer fabrieksmatig bouwen. Huizenfabrieken kunnen die goedkope woningen leveren. Daarbij wordt gestreefd naar energieneutraal wonen, rekening houdend met klimaatverandering en met ruimte voor de natuur, en optimaal bereikbaar met het openbaar vervoer en de fiets.

Om snel te kunnen beginnen moeten de bouwvoorschriften niet veranderen en inspraakprocedures worden verkort. Ook moet er een reserve van 30 procent bouwgrond worden opgebouwd, zodat huizen die uit de fabriek komen elders kunnen worden geplaatst als er op een andere plek vertraging ontstaat.

Om de natuur en de buitengebieden te beschermen, wordt nu vooral gebouwd binnen stads- en dorpsgrenzen. De coalitie wil daar voorlopig aan vasthouden, maar verwacht dat uiteindelijk niet te voorkomen is dat ook daarbuiten gebouwd zal moeten worden.

Betaalbaar wonen

In de Actieagenda zijn ook plannen opgenomen om wonen betaalbaar te maken en te houden. Een daarvan is begrenzing van de huurverhoging in het middensegment tot 1 procent boven de inflatie. De doorstroming moet worden bevorderd door meer aantrekkelijke seniorenwoningen te bouwen, zodat eengezinswoningen vrijkomen.

Corporaties blijven oudere huurwoningen verkopen om nieuwbouw betaalbaar te houden. De corporaties hebben minder eigen geld door invoering van de verhuurderheffing, die in 2014 werd ingevoerd. Mede daardoor stagneerde de woningbouw. In het plan wordt gepleit voor afschaffing van de heffing, zodat het geld dat nu naar de schatkist gaat, kan worden geïnvesteerd in woningbouw.

Voor koophuizen voor starters wordt een systeem ontwikkeld om de prijs laag te houden, zodat ze ook voor de volgende koper betaalbaar blijven.