'Rutte en De Jonge moeten echt duidelijk maken waarom avondklok nodig is'
Hoe effectief kan de instelling van een avondklok zijn in de strijd tegen covid-19? En wat is de remmende werking van zo'n maatregel als de Britse variant van het coronavirus eenmaal dominant is in Nederland?
Experts zeggen dat het effect heel moeilijk te berekenen is aangezien er al een hele reeks andere strenge maatregelen is genomen. Maar toch is het volgens crisisdeskundige Marco Zannoni cruciaal om hier heel duidelijk over te kunnen zijn, mocht het demissionaire kabinet morgen op de persconferentie bekendmaken zo'n avondklok in te stellen.
Alles draait volgens de directeur van het Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement om communicatie bij een dergelijk vergaande beslissing. En dat is des te nadrukkelijker het geval op het moment dat de besmettingscijfers duidelijk teruglopen; de afgelopen week met 22,5 procent.
Vluchten uit Groot-Brittannië
"Dus zullen Rutte en de Jonge in zo'n geval heel duidelijk moeten maken waarom het kabinet dit tóch nodig vindt. Dat het weliswaar nu de goede kant op gaat, maar dat het huidige pakket aan maatregelen in de nieuwe situatie onvoldoende is. En daar hoort dus eigenlijk wel iets van een inschatting bij van de bijdrage die de avondklok aan de strijd tegen een nieuwe golf van besmettingen kan leveren."
Vooral omdat het kabinet de laatste tijd herhaaldelijk is verweten te weinig actie te ondernemen op dit punt, legt Zannoni uit. Waarom waren er nog zo veel vluchten uit Groot-Brittannië op een moment dat je alles op alles wilt zetten om de Britse variant zo veel mogelijk buiten de deur te houden? "Ook daar zal je heel specifiek moeten zijn om mensen te overtuigen: indamming van het vluchtverkeer levert bij wijze van spreken maar een effect van 0,1. En de avondklok zet veel meer zoden aan de dijk."
Je moet mensen ervan overtuigen dat dit een stap is met een duidelijk eindpunt en geen stap richting een politiestaat.
Ook op andere punten luistert de communicatie volgens de crisisexpert nauw, wil het kabinet het land meekrijgen in deze eventuele maatregel. "Ook bijvoorbeeld op het punt van de uitzonderingen. Dat moeten er een paar hele duidelijke zijn en niet een hele lijst, die de zaak weer onduidelijk maakt. Bij die uitzonderingen kunnen bijvoorbeeld ook mensen horen die sociaal contact echt niet kunnen missen op dit moment. Daar zou je doktersverklaringen bij kunnen gebruiken."
Politiestaat
"En je zult mensen ervan moeten overtuigen dat dit een stap is met een duidelijk eindpunt en geen stap richting een politiestaat. Dat dit besluit nodig is om erger te voorkomen: een echte, volledige lockdown waarbij helemaal niemand meer op straat mag komen. Dat hij niet specifiek is gericht tegen jongeren en hun feestjes, maar dat het om een brede maatregel die het voordeel van de duidelijkheid heeft. Namelijk: nu zegt het kabinet slechts tegen mensen dat ze hun sociale contacten moeten beperken; met een avondklok is het ook echt af te dwingen."
Niemand zit te wachten op een avondklok, maar het is een noodzakelijk kwaad, zeggen ze op straat in Utrecht:
Ook heel belangrijk in de communicatie: uitleggen hoe de avondklok er concreet uitziet., benadrukt Zannoni. "Geen roadblocks en niet overal politie. Dat er dus nog steeds mensen op straat te zien zijn, zoals diegenen in vitale beroepen. En mensen die hun hond uitlaten of misschien hardlopen in hun eentje. Beschrijf hoe het er concreet uitziet. Natuurlijk kun je wel aangesproken worden als je op straat komt en kun je een sanctie krijgen. Maar goed, mensen zullen ook willen zien dat er gehandhaafd wordt."
Interessant vindt Zannoni de rol van de Tweede Kamer op dit moment. "Die heeft tot op heden vooral het kabinet achter de broek gezeten met de roep om extra maatregelen. Nu vragen verschillende partijen af of dit wel nodig is. Maar ook de Kamer zal denk ik akkoord gaan als de experts heel duidelijk kunnen maken waarom het noodzakelijk is."
