Israël zet omstreden bouwplannen in Oost-Jeruzalem door
De Israëlische regering gaat door met een omstreden plan om een Joodse wijk te bouwen in Oost-Jeruzalem. Bouwbedrijven kunnen zich de komende weken melden met een voorstel voor de bouw van ruim 1200 woningen. De geplande wijk komt in Givat Hamatos, een gebied in het zuidoosten van de stad.
Plannen voor de bouw van de wijk bestaan al jaren, maar werden door eerdere regeringen onder internationale druk telkens afgeblazen. Zo riep de Europese Unie Israël herhaaldelijk op om af te zien van het project. Ook de Midden-Oostengezant van de Verenigde Naties sprak zich er dit jaar nog tegen uit.
De internationale gemeenschap vreest dat Oost-Jeruzalem, waar honderdduizenden Palestijnen wonen, door de bouw van de wijk verder wordt afgesloten van de bezette Westelijke Jordaanoever. Een Palestijnse staat met Oost-Jeruzalem als hoofdstad zou daarmee nog verder uit het zicht raken.
De Nederlandse ambassadeur in Israël toont zich op Twitter ook bezorgd over de bouwplannen:
Klap voor vredeskans
Van Palestijnse kant liet een veroordeling niet lang op zich wachten. "Dit is een voortzetting van het Israëlische regeringsbeleid om de tweestatenoplossing onmogelijk te maken", zei een woordvoerder van de Palestijnse president Mahmoud Abbas. De Israëlische actiegroep Peace Now noemt de plannen "een grote klap voor de vooruitzichten op vrede".
Maar de locoburgemeester van Jeruzalem, Arieh King, prijst het besluit op de nieuwssite Times of Israel. Hij verwacht dat de woonlasten in de stad zullen dalen door de bouw van de nieuwe woningen en spreekt de hoop uit dat dit de eerste tekenen zijn van verdere bouwplannen in het oosten van de stad.
Parlementariër Miki Zohar, partijgenoot van premier Netanyahu, spreekt van "een onmisbare kans om onze greep op Israël te verstevigen". Overigens zijn de huizen niet uitsluitend bestemd voor Joodse gezinnen, er is ook een klein aantal voor Palestijnen bedoeld.
Nog net binnen Trumps termijn
De timing van het besluit lijkt niet toevallig, enkele maanden voor het aantreden van een nieuwe Amerikaanse regering. Onder president Trump heeft Israël veel ruimte gekregen om de nederzettingen in bezet Palestijns gebied uit te breiden. Volgens het internationaal recht zijn die Israëlische dorpen en steden illegaal, maar de regering van Trump ziet dat niet zo.
Onder aankomend president Joe Biden zal dat Amerikaanse standpunt waarschijnlijk veranderen. De Democraat staat bekend als een tegenstander van de Israëlische nederzettingenpolitiek. De bouw van de wijk zou de banden met de nieuwe Amerikaanse regering dan ook op de proef kunnen stellen. De openbare aanbesteding sluit in de dagen rondom het geplande aantreden van Biden op 20 januari.
Pompeo naar Israël
Voor het zover is, komt aanstaande week eerst nog de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken op bezoek. Mike Pompeo zal naar verwachting onder meer een Israëlische nederzetting bezoeken op de Westelijke Jordaanoever, iets wat zijn voorgangers altijd vermeden hebben.
Israël veroverde de Westelijke Jordaanoever, net als de Gazastrook, in 1967 tijdens een oorlog met zijn Arabische buurlanden. Sindsdien vestigden zich meer dan 600.000 Joodse kolonisten in het gebied, inclusief in Oost-Jeruzalem. Israël bestrijdt dat de nederzettingen waar zij wonen illegaal zijn, en beschouwt de hele stad Jeruzalem als zijn eeuwige en ongedeelde hoofdstad.
