Tien musea op omvallen: 'Ons spaargeld is op'

Zo'n tien musea verwachten binnen een half jaar definitief te moeten sluiten als gevolg van de coronacrisis. Een kwart van alle musea denkt het nog een jaar uit te kunnen zingen, komt naar voren uit een enquête van de Museumvereniging.

Dat laatste was ook al zo in juli. Door de heropening kwam er in de zomer weer wat geld binnen. Maar nu de expositiezalen opnieuw gesloten zijn, drogen de inkomsten op en komt het einde van de reserves steeds meer in zicht.

Een groot deel van de musea overleeft nog op noodsteun van de overheid. Maar in sommige gevallen zitten de steunpakketten elkaar ook in de weg. De Museumvereniging geeft een voorbeeld: "Als een gemeente noodsteun geeft aan een museum, wordt die steun vervolgens verrekend met de NOW en komt zo ten goede aan het Rijk."

Bovendien ontvangt 10 procent van de musea helemaal geen of nauwelijks noodsteun. "Wij vielen voor het meeste net buiten de boot", zegt Marcella Dings, voorzitter van Museum de Kantfabriek in Horst. Een vergoeding voor een coronaverbouwing kreeg het textielmuseum niet, omdat de kosten onder de 5000 euro bleven. En voor de speciale coronasteun voor culturele instellingen moeten musea 40.000 bezoekers hebben. "In een goed jaar hebben we er misschien 14.000."

Minder reizen en geen horeca

Voor de inkomsten moet de Kantfabriek het normaal hebben van de verkoop van entreekaartjes, koffie en vlaai. Met name de wisseltentoonstellingen trekken bezoekers uit het hele land naar de voormalige kantfabriek, waarin sinds 2009 een museum huist.

Maar door de verplichte museumsluitingen en de angst om te reizen is het dit jaar stil: het bezoekersaantal staat tot nu toe op grofweg 2000. "De reserves slinken nu hard", zegt Dings. "Als het zo doorgaat is het in juni op." En dus moet het museum dat volledig op vrijwilligers draait beknibbelen. "We hadden gespaard om de dakgoot te vernieuwen. Dat gaat nu niet."

Langer zelfde tentoonstelling

Ook Fotomuseum aan het Vrijthof in Maastricht moet flink bezuinigen om te overleven. Een voorgenomen salarisverhoging gaat niet door en in plaats van een nieuwe expositie blijft de huidige expositie staan tot volgend jaar zomer.

"Toch denk ik dat we het wel gaan overleven", zegt directeur Erik de Jong. "We zijn druk bezig om andere geldstromen binnen te harken. We willen bijvoorbeeld een fotogalerie beginnen waar foto's te koop zijn."

Zowel De Jong als Dings put hoop uit een mogelijk coronavaccin. "Misschien hebben we geluk en komt dat vaccin op tijd", zegt Dings. Ze hoopt dat de expositie van viltkunstenares van Mieke Werners dan weer publiek uit heel Nederland naar Horst zal trekken. "De financiële reserves bouwen we dan vanzelf wel weer op."