Wilco Kelderman bestaat en gaat misschien wel de Giro winnen
Hij kan na Jan Janssen, Joop Zoetemelk en Tom Dumoulin de vierde Nederlandse man worden met een grote ronde op zijn palmares. Een plek in de eregalerij van het Nederlandse wielrennen lonkt. Nog twee dagen volhouden, tot in Milaan.
Wilco Kelderman begint vandaag in het roze aan het slotweekend van de Giro d'Italia, maar zijn voorsprong is verwaarloosbaar. Hij stond er tijdens de achttiende etappe alleen voor na de Stelvio en reed 1 uur en 28 minuten in zijn eentje achter ploegmaat Jai Hindley en Tao Geoghegan Hart.
Knokken
Onderweg kreeg de renner van Sunweb te horen dat hij geen steun hoefde te verwachten. Een klein handgebaar verraadde zijn ergernis en een paar kilometer lang boog hij het hoofd. Maar zijn benen bleven malen.
Al dat gezwoeg en geknok werd beloond. Kelderman hield 12 seconden over op zijn teamgenoot Hindley en werd op het podium in het roze gehesen.
Met nog een bergrit - minder zwaar dan in het oorspronkelijke routeboek, maar nog altijd stevig - en een tijdrit voor de boeg is alles nog mogelijk. Op papier zou Kelderman de sterkste moeten zijn. Maar op papier had hij vijf jaar geleden al de Tour de France moeten winnen. En op papier is Kelderman ook al honderd keer afgeschreven.
'Wilco Kelderman bestaat niet'
Meningen op papier kunnen sporters maken en breken. Papier is niet onschuldig. In 2012 schreef journalist en oud-wielrenner Thijs Zonneveld de column 'Wilco Kelderman bestaat niet'. Die column ging zijn eigen leven leiden.
"Om die column te begrijpen moeten we terug naar de donkere jaren van het Nederlandse wielrennen", vertelt Zonneveld nu. "Daarmee bedoel ik de jaren waarin bijna niets werd gewonnen. De jaren waarin ik verwoed in de uitslagen bladerde om te kijken of Marc Lotz misschien naar de 152ste plaats in de Tour was geklommen."
"We hunkerden zo naar Nederlands succes dat iedere renner met talent meteen als een winnaar van de Tour werd beschouwd. Dat ging zo met Thomas Dekker en misschien nog wel meer met Robert Gesink. Gesink las alles, zag alles en hoorde alles."
Zonneveld: "En je zag hem omslaan: in het begin was hij altijd vrolijk, later tot op het bot gespannen. Hij kreeg zoveel druk op zijn schouders. En dat is logisch. Alleen Bauke Mollema had nergens last van. Die dacht gewoon: zoek het uit."
"Bij de generatie na Gesink dreigde hetzelfde te gebeuren en Wilco Kelderman was de beste van zijn generatie. Vanuit de opleiding van Rabobank kwamen geluiden dat Kelderman ontzettend veel talent had, maar soms nog weleens last had van concentratieverlies."
"Zijn generatie, waartoe ook Tom Dumoulin en Steven Kruijswijk kunnen worden gerekend, overvleugelde de vorige. Die jonkies moesten meteen kopman zijn. Tegenwoordig lijkt dat bijna normaal met uitzonderlijke talenten als Tadej Pogacar of Remco Evenepoel, maar dat is natuurlijk niet normaal."
'Weening was er helemaal klaar mee'
Zonneveld kreeg zijn idee door een beroemde column van Volkskrant-columnist Bert Wagendorp. "Bert vond ook dat de verwachtingen veel te hoog waren en deed eigenlijk het omgekeerde van wat ik heb gedaan. Bij wijze van literair experiment schreef hij dat Pieter Weening ooit de Tour zou winnen."
"Bert wist natuurlijk ook dat dat niet zou gebeuren, ook al had hij een ritje gewonnen in de Tour. Weening was er op een gegeven moment helemaal klaar mee. Hoe vaak hij ook riep dat hij helemaal geen renner is voor een klassement, de mensen bleven hem ernaar vragen."
17 miljoen bondscoaches
En toen was daar opeens Kelderman, een knul van 21 uit Amersfoort, die in zijn eerste jaar bij de profs zomaar achtste werd in het Critérium du Dauphiné. Zonneveld zag de bui al hangen.
"Nederland bestaat uit 17 miljoen bondscoaches en zo wordt ook tegen het wielrennen aangekeken. De verwachtingen van renners die in theorie heel goed konden worden, waren in die jaren extreem. En als die verwachtingen niet uitkwamen, was de teleurstelling enorm. Heeft Gesink op zijn 24ste de Tour nog niet gewonnen? Dan gaan we over naar de volgende."
"En dus schreef ik die column, gekscherend. Ik maakte een soort afspraak: laten we doen alsof Wilco Kelderman niet bestaat. En laat hem dan rustig groeien als renner, zonder verwachtingen, zonder druk."
Na elke valpartij, elke waaier die hij miste, elke lekke band op een slecht moment, kwam de titel terug: 'Wilco Kelderman bestaat niet'. Alsof zijn naam noemen het ongeluk over hem afriep. "Zeker, hij heeft de pech aan zijn kont hangen. En als het zo vaak gebeurt, dan kan het haast geen toeval meer zijn. Hij heeft misschien ook niet de uitstraling van iemand als Dumoulin. Maar Kelderman is gewoon een toprenner, met enorm veel talent en klasse."
Als het bij die ene column was gebleven, hadden we het er nu misschien niet over gehad. Maar 'Wilco Kelderman bestaat niet' werd ook de titel van een bundeling van Zonnevelds columns. Op de cover stond een foto van Kelderman. "Het hoofd van Wilco, met van dat piekhaar door zijn helm", beaamt Zonneveld. "Dat vond ik wel een ding, ja. Ik heb Wilco van tevoren gebeld en gevraagd wat hij ervan zou vinden. Hij vond het wel prima. Volgens mij kon hij de humor er wel van inzien."
Voor een renner die met zoveel blessures te kampen heeft gehad, is Kelderman extreem constant. In 2017 werd hij vierde in Spanje achter Chris Froome, Vincenzo Nibali en Ilnoer Zakarin, maar voor Alberto Contador. Vorig jaar reed hij na zes weken met een nekbrace te hebben gelopen nog naar de zevende plek in de Vuelta, met een sleutelbeen vol schroeven en platen.
Dit jaar is hij voor het eerst in heel lange tijd blessurevrij. Maar tegelijk was het misschien wel het meest onzekere jaar uit zijn loopbaan.
"Wilco wist niet eens of hij de Giro mocht rijden", vertelt Zonneveld, die uitgebreid met Kelderman sprak in de podcast 'In het Wiel'. "Sterker, hij wist niet eens of hij volgend jaar nog wel een contract zou hebben. Na die podcast heb ik eens bij de ploeg geïnformeerd wat ze met Kelderman van plan waren. Zijn contract werd niet verlengd, was de boodschap. Maar dat hadden ze Wilco nog niet eens verteld."
Bora-Hansgrohe, die andere Duitse ploeg die stevig aan de weg timmert, bood Kelderman wel een contract. Opmerkelijk genoeg sprak Keldermans ploeg Sunweb juist de ambitie uit binnen vijf jaar de Tour te willen winnen. Maar in plaats van Kelderman, vertrouwt de ploeg op jonkies als Thymen Arensman en Jai Hindley.
Voorlopig bewijst Hindley het gelijk van de ploegleiding. De Australiër is de beste man bergop in deze Giro. Op de Piancavallo bracht hij Kelderman op zijn bagagedrager al bijna naar het roze. Maar op de Stelvio wachtte hij niet, toen Kelderman in problemen kwam. Een klap in het gezicht van de Nederlander, zegt de een. Een tactische meesterzet, zegt de ander.
Mentaal ijzersterk
Met 12 seconden voorsprong op Hindley en 15 op Tao Geoghegan Hart (Ineos), begint Kelderman aan zijn laatste twee koersdagen voor Sunweb. Op papier is hij de beste in de slottijdrit van zondag in Milaan. Op de Stelvio bewees hij dat hij mentaal ijzersterk is.
Wilco Kelderman heeft geen hulp van buitenstaanders nodig. Wilco Kelderman bestaat. En gaat misschien wel de Giro winnen.