ING begint voorzichtig met afstoten oliebelangen

• Rob Koster

  Economieverslaggever

ING gaat de financiering van olie- en gaswinning terugbrengen maar neemt daar wel de tijd voor. Dat blijkt uit het Terra-rapport waarin de grootste bank van Nederland vandaag de klimaatambities formuleert voor de komende decennia.

Op dit moment heeft ING voor een kleine vier miljard euro aan leningen uitststaan voor het oppompen van olie en gas. In 2040 moet dat met 19 procent teruggebracht zijn naar 3,2 miljard euro.

Dat gebeurt vooral vanaf 2030, zo blijkt uit deze grafiek.

ING verwacht dat de financiering van oliewinning sneller zal dalen dan die van gas. Mochten de duurzaamheidsrichtlijnen van het Internationale Energie Agentschap (IEA) hier aanleiding toe geven, dan zal de bank de financiering van fossiele energie sneller afbouwen, zo staat in het Terra-rapport.

ING wil samen met klanten het hele bestand van 600 miljard euro aan leningen verduurzamen. Daarbij past ook de overgang van fossiele naar duurzame energie. Op deze manier moet er een bijdrage geleverd worden aan het halen van de doelen van het klimaatakkoord van Parijs.

ING behoort in Nederland samen met pensioenfonds ABP tot de grootste investeerders in de olie- en gaswinning. Institutionele beleggers hebben de afgelopen maanden miljardenverliezen verliezen geleden op hun belangen in oliemaatschappijen. De beurskoersen van bedrijven als Shell, Exxon Mobil en BP kelderden met zo'n 60 procent als gevolg van de coronacrisis in combinatie met een historisch lage olieprijs.

Bekijk hieronder de ontwikkelingen van de beurskoersen van Exxon Mobil, Shell en BP in de afgelopen vijf jaar.

De huidige crisis bij de oliemaatschappijen is zo diep omdat het vraaguitval naar brandstoffen combineert met een lage olieprijs. Hierdoor maken zowel de afdelingen die olie en gas oppompen als de raffinaderijen die er producten van maken verlies. Met name de uitval van de vraag naar kerosine voor vliegtuigen leidt tot miljardenverliezen bij de grote olie- en gasbedrijven.

DNB waarschuwde al

In het rapport "Veilig achter de dijken" waarschuwde de Nederlandsche Bank een aantal jaren geleden al voor het risico van beleggingen in fossiele energie. Vanwege de veranderingen in de energiesector lopen banken, pensioenfondsen en verzekeraars het risico op serieuze waardevermindering van hun belangen in oliemaatschappijen.

In 2050 moet de energievoorziening helemaal CO2-neutraal zijn en is er bijna geen ruimte meer voor fossiele energiebronnen. Als oliemaatschappijen geen grote omslag maken verliezen ze uiteindelijk hun waarde.

Meer oppompen

Discussie is er over de vraag of dat proces nu al zichtbaar wordt of dat er sprake is van een tijdelijke dip in de olie- en gassector. Ook tijdens de laatste financiële crisis kelderden de beurskoersen van oliemaatschappijen, maar daarna veerden ze toch weer op.

BP verwacht de komende tien jaar 40 procent minder olie te produceren. Het bedrijf gaat niet meer boren in nieuwe landen en vertienvoudigt de investeringen in duurzame energie. Shell is bezig met een grote herbezinning op de toekomst en zal de komende maanden nieuwe plannen bekend maken. Exxon Mobil daarentegen lijkt juist veel meer olie te willen gaan oppompen volgens Bloomberg, dat zich baseert op uitgelekte interne documenten van de Amerikaanse multinational.

Niet genoeg

Waar grote Nederlandse investeerders zoals ING voorzichtig hun vertrek uit olie en gas aankondigen, heeft het Deense pensioenfonds MP Pension al helemaal afscheid genomen van de tien grootste oliemaatschappijen. Volgens het Deense pensioenfonds doen de bedrijven, waaronder Shell, niet genoeg om de klimaatdoelen van Parijs te halen. Verder wordt er in Denemarken getwijfeld aan het rendement dat de oliemaatschappijen de komende jaren kunnen maken.

Ook het staatsfonds van Noorwegen probeert in hoog tempo de miljardeninvesteringen in fossiele energie af te bouwen.