Van Dissel blijft erbij: gewone mondkapjes hebben weinig effect
Het veelvuldige gebruik van mondkapjes in andere landen, de druk van de publieke opinie in eigen land, of zelfs een rechtstreekse oproep van zijn beroemde Amerikaanse evenknie Anthony Fauci: Jaap van Dissel blijft bij zijn standpunt. De directeur Infectieziekten bij het RIVM herhaalt desgevraagd dat mondkapjes volgens hem "een buitengewoon gering effect" hebben op de pogingen om de verspreiding van het coronavirus in te dammen.
In een interview met de NOS noemt hij het recente besluit van het kabinet om mondkapjes in publieke binnenruimten dringend te adviseren daarom vooral een politiek besluit en niet zozeer een dat op medische gronden is gebaseerd.
Sinds het begin van de coronacrisis benadrukt Van Dissel weinig heil te zien in het dragen van niet-medische mondkapjes, vooral omdat het een gevoel van schijnveiligheid zou kunnen oproepen en de aandacht van andere regels mogelijk afleidt. Hoewel hij erkent dat er onderzoeken zijn die een positief effect van mondkapjes signaleren, zijn die volgens hem lastig te extrapoleren naar de coronacrisis.
"Vaak zijn in die onderzoeken bijvoorbeeld medische mondkapjes gebruikt en wordt er geen rekening gehouden met maatregelen als de anderhalve meter", legt hij uit. Ook zijn er onderzoeken die minder positief over mondkapjes zijn, zegt hij. "Dat leidt bij ons dan tot de afweging dat we daar niet een positief advies over hebben uitgebracht. Dat is gewoon het verhaal. Dat er een ander besluit, op grond van politieke overwegingen wordt genomen, dat zij zo."
'Begrijpen dat mensen zich veiliger wanen'
Daarnaast valt de vermeende effectiviteit van niet-medische mondkapjes volgens Van Dissel in het niet bij het nut van andere maatregelen zoals het houden van voldoende afstand tot elkaar, het geregeld wassen van de handen en thuisblijven bij klachten.
Het Outbreak Management Team, het adviesorgaan van het kabinet waar Van Dissel voorzitter van is, stelde eerder deze week voor het eerst het advies over mondkapjes enigszins bij. Zo schreef het OMT dat mondkapjes geadviseerd konden worden op plaatsen waar niet altijd voldoende afstand tot elkaar gehouden kan worden "zoals in drukke winkels". Om dezelfde reden geldt sinds juni al een mondkapjesplicht in het openbaar vervoer.
'Afstand houden is belangrijker'
Volgens Van Dissel heeft de wijziging in het OMT-advies niets te maken met een veranderde kijk op mondkapjes, maar meer met het gevoel van veiligheid van mensen. "Uiteraard hebben wij als OMT ons ook gerealiseerd dat sommige mensen toch wel liever een mondkapje op hebben. Als iemand zich dan veiliger waant, vinden wij dat prima", zegt hij.
Van Dissel benadrukt dat bijvoorbeeld in supermarkten waar maatregelen niet worden nageleefd en mensen dicht op elkaar komen te staan, mondkapjes een toegevoegde waarde kunnen hebben. Maar als het in winkels allemaal goed geregeld is, verwacht hij weinig effect.
"We willen ook vooral de boodschap afgeven dat bijvoorbeeld het houden van voldoende afstand een veel belangrijkere maatregel is", benadrukt hij. "We zouden het zeer spijtig vinden als gebruik van mondkapjes leidt tot het verwateren van de basisregels."
Van Dissels Amerikaanse collega Fauci bekritiseerde eerder deze week de Nederlandse kijk op mondkapjes en adviseerde Van Dissel nog eens goed naar de recentste onderzoeken te kijken. De infectioloog zegt dat die oproep is gehoord: "Op verzoek van het ministerie gaan we binnenkort met het OMT weer de laatste data door de wasstraat halen, om te kijken of daar nieuwe gegevens uitkomen."
