Trouwfeest Grapperhaus: van 'voorbeeldig' tot 'met de minuut ongeloofwaardiger'
Van 'Busted Grappie!' en 'Aftreden!!' tot 'Beetje dom' en 'Laat hem, het was zijn huwelijk'. Over de foto's waarop minister Grapperhaus tijdens zijn trouwerij de coronaregels overtreedt lopen de meningen op Facebook uiteen.
De nieuwe foto's, waarop Grapperhaus onder meer een hand lijkt te geven en zijn schoonmoeder omarmt, maken het er niet makkelijker op voor de minister. Vanmiddag moet hij in de Tweede Kamer verantwoording afleggen. Hoe kon een huwelijksfeest de minister van Justitie zo in de problemen brengen? Een reconstructie:
- Maandag 23 maart: minister Grapperhaus kondigt in een persconferentie aan dat mensen die de coronaregels overtreden beboet zullen worden. Hij laakt mensen die zich "met veel te veel en veel te dicht op elkaar" buitenshuis begeven. "Ik zeg het keihard: dat is een slordige, laconieke en daarmee asociale manier van omgaan met maatregelen. Het kost levens. Onnodig."
Ook in latere persconferenties gebruikt hij dat soort harde woorden. Op 22 juli waarschuwt hij dat mensen hun gedrag niet mogen laten verslappen. "Ook niet als u deze zomer gezellig op een strand zit, met uw kinderen een pretpark bezoekt of een goed glas wijn bestelt op een terras." Wat betreft de anderhalvemetermaatregel zegt hij: "Daar doe ik geen concessies in."
- Zaterdag 22 augustus : Het huwelijk van Grapperhaus en Liesbeth Wytzes in Bloemendaal. Het wordt voltrokken door staatssecretaris van Justitie en veiligheid Ankie Broekers-Knol. Media melden twee dagen later kort dat het huwelijk heeft plaatsgevonden in de Noord-Hollandse badplaats.
- Woensdag 26 augustus: Privé publiceert vier dagen na het huwelijk de 'exclusieve' foto's, gemaakt door societyfotograaf Ferry de Kok. Volgens het begeleidende artikel werden de coronaregels voorbeeldig nageleefd: "De afgelopen maanden kwamen Grapperhaus en zijn kinderen geregeld bij elkaar over de vloer, liefst in de tuin op anderhalve meter afstand. Dat minister Grapperhaus de coronaregels ook bij zijn huwelijk afgelopen zaterdag heeft gerespecteerd, was voor zijn omgeving dan ook geen verrassing."
's Avonds toont het programma Shownieuws van SBS6 beelden van de bruiloft, eveneens gemaakt door fotograaf Ferry de Kok. Daarop is te zien dat de 35 bruiloftsgasten toch niet allemaal de hele tijd de anderhalvemeterregel hebben gerespecteerd. Grapperhaus reageert de volgende dag. Hij zegt op Twitter spijt te hebben "dat er helaas momenten zijn geweest waar de 1,5 meter afstand niet in acht genomen is".
- Vrijdag 28 augustus: Premier Rutte erkent dat er dingen fout zijn gegaan op het huwelijk van Grapperhaus, maar hij vindt niet dat de geloofwaardigheid van de minister op het spel staat. Hij meldt ook dat Grapperhaus als boetedoening voor zijn vrouw en hemzelf twee keer het coronaboete-bedrag van 390 euro heeft overgemaakt aan het Rode Kruis.
In de Tweede Kamer vinden de meeste partijen het goed dat Grapperhaus spijt heeft betuigd, en is er begrip voor de minister. "Iedereen snapt dat mensen weleens in de fout gaan met de anderhalve meter", zegt SP-Kamerlid Maarten Hijink. "Niets menselijks is ons vreemd. Maar in het geval van Grapperhaus is het ingewikkeld omdat hij nadrukkelijk andere 'aso's' noemde. Hij nam anderen de maat, dan is het de vraag of je als minister nog geloofwaardig kunt zeggen dat ze zich aan de afspraken houden."
Grapperhaus' partijgenoot Hugo de Jonge noemt zijn collega-minister nog steeds "zeer geloofwaardig". Alleen Femke Merel van Kooten-Arissen, die een eenmansfractie vormt, stelt Kamervragen.
Er komen ook andere reacties, zoals die van een advocaat die vindt dat er een generaal pardon moet komen voor alle coronaboetes na de misstap van Grapperhaus. Columnist Marianne Zwagerman pleit in De Telegraaf voor het loslaten van de coronamaatregelen ('Laat ons vrij, Ferd'). En de Trouwbranche, een verbond van weddingprofessionals, zegt dat "ook met de beste wil ter wereld 1,5 meter niet te doen is".
- Maandag 31 augustus: Voorzitter Gerrits van de vakbond BOA ACP laat weten dat buitengewone opsporingsambtenaren (boa's) minder coronaboetes uitschrijven vanwege de commotie over de bruiloft van minister Grapperhaus. "Het is ingewikkeld om uit te leggen waarom mensen een coronaboete kunnen krijgen als de verantwoordelijke minister zich zelf niet aan de regels houdt", aldus Gerrits. Grapperhaus reageert diezelfde dag en zegt dat hij wil praten met de boa's en politiebonden om verantwoording af te leggen.
- Dinsdag 1 september: De Kamer besluit om op 2 september met het kabinet te spreken over de coronamaatregelen. In het debat zal ook aandacht worden besteed aan het overtreden van de regels op Grapperhaus' huwelijk. Naast premier Rutte en minister De Jonge moet ook Grapperhaus aanwezig zijn.
's Middags meldt de Telegraaf dat twee van de vier kinderen van Grapperhaus in juli het coronavirus hebben gehad. Bij de bruiloft waren de kinderen van de minister aanwezig.
's Avonds toont Shownieuws weer nieuwe foto's van de bruiloft, wederom gemaakt door fotograaf Ferry de Kok. Daarop is te zien dat de minister meer coronaregels overtrad dan enkel de anderhalvemeter-maatregel. Hij zou volgens het programma onder meer zijn schoonmoeder omarmen. De Kok zegt op Radio 538 dat hij "nog honderden foto's" van het huwelijk heeft liggen, waarop dingen "in dezelfde trant" zijn te zien. Hij zegt bewust niet alle foto's in één keer te publiceren. "Als ik alle foto's in een keer naar buiten gooi, verdien ik maar één keer wat."
De reacties van de oppositie zijn nu een stuk feller. Fractievoorzitter Thierry Baudet van Forum voor Democratie spreekt van klassenjustitie. Volgens PVV-leider Geert Wilders wordt de positie van Grapperhaus "met de minuut ongeloofwaardiger".
Ook de SP en GroenLinks zeggen dat het nu een ander verhaal is dan vorige week. "Een vergissing maken en even te dicht bij een ander staan, kan ons allemaal overkomen. Maar handen schudden dat doe je gewoon niet, zeker niet als minister van Justitie. Het was de eerste afspraak die we in maart met zijn allen maakten", aldus GroenLinks-leider Jesse Klaver.
