Rutte: komend weekend nog geen akkoord over EU-herstelfonds

Premier Rutte is somber over de kans dat de Europese regeringsleiders het komend weekend eens worden over een Europees herstelfonds. Hij zei dat het erop lijkt dat landen die door corona in de problemen komen, daar straks subsidies uit kunnen krijgen die ze niet hoeven terug te betalen. Nederland is daar eigenlijk niet voor, en wil er alleen onder strikte voorwaarden mee instemmen.

"Ik zal knokken tot ik erbij neerval", zei Rutte vandaag in een debat in de Tweede Kamer over de Europese top in Brussel. Hij wees er nogmaals op dat er een "onbalans" is in Europa tussen landen die hun economie voor de coronacrisis goed op orde hadden, en landen waarbij dat niet het geval was. "Wij hebben het hier ook zwaar", zei hij. "Maar wij kunnen het lijden, omdat we een appeltje voor de dorst hebben."

Nederland zal alleen instemmen met het herstelfonds, zei Rutte, als landen die er gebruik van maken keiharde afspraken maken over hervormingen van hun pensioenstelsel en hun arbeidsmarkt, zodat hun economie op den duur fundamenteel verbetert. Maar na ontmoetingen met zijn ambtgenoten uit Italië, Spanje en Portugal is Rutte daar niet optimistischer over geworden.

Liever leningen

Rutte wil eigenlijk geen subsidies verstrekken, maar liever leningen geven die terugbetaald moeten worden. Maar dat lijkt een gepasseerd station, gaf hij in de Tweede Kamer toe. Dat betekent niet dat Nederland er niet meer over door wil praten, maar dan moet wel duidelijk zichtbaar worden dat landen die uit het fonds putten ook echt werk maken van hervormingen. "Als het niet goed is, zeggen we 'nee'", zei Rutte. "Maar dan zijn we twee of drie Europese toppen verder."

Een ruime meerderheid in de Tweede Kamer steunt de lijn van Rutte. Maar volgens GroenLinks-Kamerlid Van Ojik moet hij wel uitkijken dat Nederland niet bekend komt te staan als "de grote nee-zegger". Hij vergeleek Nederland met het vervelende jongetje in de klas dat aandacht krijgt door te blijven klieren, terwijl de juf ondertussen door wil met de les. Volgens Rutte valt het wel mee: "Ik geloof niet dat Nederland nu meteen een diplomatiek probleemgeval is".

Er was een bijzonder moment in het debat toen PVV-leider Wilders onverwachts VVD-Kamerlid Mulder complimenteerde voor diens optreden in een documentaire over Srebrenica: