Ruim 70.000 claims tegen Facebook: 'Dit is ongekend'

Het aantal claims dat is ingediend bij de Consumentenbond tegen Facebook wegens privacyschending, loopt snel op. Rond het middaguur stond dat op 30.000. Om 19.30 uur was het opgelopen naar 72.500.

"Niet eerder zijn er zo snel, zoveel reacties binnengekomen. Dit is ongekend", reageert woordvoerder Gerard Spierenburg van de Consumentenbond.

Volgens de bond en Data Privacy Stichting (DPS) heeft Facebook de privacy van gebruikers geschonden. De organisaties willen dat Facebook hiervoor gebruikers in Nederland compensatie gaat betalen en zijn daarom vanmorgen een actie gestart.

Veel animo had de Consumentenbond wel verwacht, omdat er ook veel Facebookgebruikers zijn in Nederland. "Dat zijn er al met al zo'n 10 miljoen. Maar dit zegt ook iets over het sentiment onder de gebruikers: eindelijk gebeurt er iets tegen Facebook."

Ter vergelijking: bij eerdere massaclaims, zoals die tegen verhuursite Airbnb, kreeg de Consumentenbond in zes weken 20.000 aanmeldingen.

Wat ging er mis?

Facebook heeft volgens de Consumentenbond en DPS jarenlang privégegevens van gebruikers en hun Facebookvrienden verzameld en vervolgens zonder toestemming toegankelijk gemaakt voor derden.

Het zou gaan om informatie over geslacht, leeftijd en woonplaats, maar ook over apps die iemand gebruikt, informatie over Facebookvrienden en surfgedrag buiten het platform. De dagvaardingen gaan over privacyschending in de periode tussen 2010 en 2020.

Hoe kansrijk is de claim?

De Consumentenbond roept gebruikers die tussen 2010 en 2020 van Facebook gebruikmaakten op om te reageren. Juristen noemen de actie "interessant" en "kansrijk".

"We weten al dat Facebook lange tijd in strijd met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) heeft gehandeld en dat er een flink aantal schandalen is langsgekomen", aldus advocaat Christiaan Alberdingk Thijm.

Ook ict-jurist Arnoud Engelfriet denkt dat het een kansrijk verhaal is. "In de AVG staat dat mensen recht hebben op een schadevergoeding bij onrechtmatig gebruik. De Consumentenbond mag namens zijn achterban zo'n vergoeding vragen. De discussie is welk bedrag het wordt."

Want kunnen deelnemers rekenen op een paar euro of meer? Engelfriet: "Ik denk dat een paar tientjes per deelnemende consument geen gekke gedachte is."

Hoewel juristen de actie kansrijk achten, benadrukken ze ook dat het een tijdrovende klus wordt. Engelfriet vermoedt dat het een langslepende zaak wordt, die uiteindelijk bij het hoogste rechtsorgaan in Europa, het Europese Hof van Justitie, zal worden beslecht. "Ook omdat andere partijen het als precedent zullen zien."

Facebook zal alles uit de kast halen, om te voorkomen dat het moet betalen, denkt Alberdingk Thijm. "Ook omdat het wereldwijd effect kan hebben." Hij legt uit dat DPS voor deze massaclaim financieel ondersteund wordt door een Amerikaanse geldschieter, die bij het slagen van de claim een percentage van het geclaimde bedrag krijgt. "Hun doel is waarschijnlijk om Facebook tot een schikking te bewegen, dat is goedkoper dan een zaak starten."

Maar de vraag is wat Facebook aan zo'n schikking heeft. "Als ze nu in Nederland schikken, willen ze dat in het buitenland ook gaan doen", aldus de advocaat.

Reactie Facebook

Facebook zegt in een schriftelijke reactie te voldoen aan de eisen van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), de nieuwe Europese privacyregels: "Hieronder valt ook het duidelijk maken van ons beleid en het eenvoudig terugvinden van onze privacy-instellingen. We nemen onze verplichtingen aan gebruikers heel serieus."

Ook schrijft de woordvoerder dat Facebook "input vraagt van privacydeskundigen en toezichthouders in heel Europa".

De Consumentenbond zegt nog geen reactie van Facebook te hebben ontvangen.