Venijnig eind aan tweedaags debat over compensatiewet toeslagenaffaire

Het venijn van het debat over de compensatiewet voor gedupeerden van de kinderopvangtoeslagaffaire zat in de staart. De spanning liep op aan het eind toen bleek dat een bepaald document niet was gedeeld met de Commissie-Donner, die onderzoek heeft gedaan naar de werkwijze van de Belastingdienst.

"Hier vallen mijn schoenen bij uit", zei SP-Kamerlid Leijten. "Ik ben witheet", zei CDA'er Omtzigt. De twee zijn de aanjagers van de toeslagenaffaire, die zich al jaren voortsleept. Kamerleden beklagen zich al lange tijd over de gebrekkige informatievoorziening.

Leijten en Omtzigt namen minuten de tijd om hun frustratie te uiten. "Ik kan me die woede goed voorstellen", zei Kamervoorzitter Arib:

De toeslagenaffaire draait om duizenden ouders die er onterecht van zijn beschuldigd dat ze hebben gesjoemeld met toeslagen voor kinderopvang. Veel mensen moesten (tien)duizenden euro's terugbetalen en kwamen daardoor in de problemen.

Creperen

In de bedoelde notitie werden allerlei problemen genoemd die bekend waren bij de Belastingdienst, maar het document is niet doorgegeven aan de onderzoekscommissie. "Er werd besloten: wij laten die ouders creperen onder beslag, ook al weten we dat het onterecht is", gaf Leijten als voorbeeld.

"We zitten hier Sherlock Holmes te spelen", vulde Omtzigt aan. "Detective, dat is wat wij zijn geworden de afgelopen drie jaar." Omtzigt vroeg aan Kamervoorzitter Arib om te gaan praten met premier Rutte hoe dit kon gebeuren. "Ik vind dit buitengewoon kwalijk van het kabinet."

De voorzitter zei zich de woede goed te kunnen voorstellen en zegde toe in gesprek te gaan met de premier over "de informatiepositie van de Kamer". Staatssecretaris Van Huffelen beloofde na te gaan hoe de notitie niet bij Donner was beland.

Meer schadevergoedingen

Het debat begon nog tamelijk rustig omdat Van Huffelen er van tevoren de angel al deels had uitgehaald. Eerder vandaag werd namelijk al duidelijk dat meer ouders in aanmerking komen voor een schadevergoeding.

De staatssecretaris van Financiën besloot daartoe op verzoek van de Kamer die er in het eerste deel van dit debat, vorige week, om had gevraagd. Het gaat om de groep ouders die onterecht het predicaat 'opzet/grove schuld' hebben gekregen van de Belastingdienst.

Doorlooptijden

Mensen kregen dat stempel als ze volgens de fiscus onjuiste informatie hadden gegeven. Daar bleek lang niet altijd bewijs voor te zijn, maar de gelabelde ouders kwamen wel in de problemen. Aanvankelijk was het kabinet van plan deze ouders alleen het bedrag terug te geven dat ze ooit hebben betaald. Maar daar kwam Van Huffelen dus van terug.

In het debat kwam nog een aantal andere zaken aan de orde. Verschillende Kamerleden drongen erop aan dat geen van de fiscusmedewerkers die betrokken waren bij de toeslagenaffaire nog in contact mocht komen met ouders bij het afhandelen van de compensatie. "Bij de opstart van de hersteloperatie was er nog sprake van dat zij meewerkten, onder meer om de systemen te leren aan anderen", zei de staatssecretaris. "Maar nu niet meer."

Eerste honderd ouders

Verder ging het over de termijn waarop ouders geld kunnen verwachten. "Ik vind het van belang om de doorlooptijden te halen die we beloven. Daar is mij alles aan gelegen", concludeerde Van Huffelen. Ze sprak over zes maanden en dan in het uiterste geval nog eens zes maanden.

Morgen stemt de Tweede Kamer over de wet, Van Huffelen hoopt in juli aan de slag te kunnen met de regelingen. "Het doel is om in juli de eerste honderd ouders te compenseren", zei ze.

Toen de rust een beetje was weergekeerd in de Kamer, gaf voorzitter Arib een compliment aan haar "vasthoudende" leden. "Dankzij de samenwerking van coalitie en oppositie ligt er een mooie wet waar we morgen over zullen stemmen. Ik ben daar trots op: heel goed gedaan."