Planbureau: klimaat- en energiebeleid kost 3 miljard euro per jaar

• Rob Koster

  Economieverslaggever

De maatregelen die genomen moeten worden om de doelstellingen van het klimaat- en energiebeleid te bereiken, kosten alles bij elkaar gemiddeld zo'n 3 miljard euro per jaar, in de komende tien jaar. Dat blijkt uit nieuwe berekeningen van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Al eerder berekende het PBL de kosten van het Klimaatakkoord. Nu heeft het voor het eerst ook de kosten van de daarvoor al geldende afspraken berekend, waaronder die van het Energieakkoord uit 2013.

Die 'oude' kosten worden door het PBL geschat op 52 miljard euro. Het planbureau verdeelt deze rekening over de periode 2000 tot en met 2050 - de deadline van het Internationale Klimaatakkoord van Parijs - en komt dan op een bedrag van gemiddeld ruim 1 miljard euro per jaar. Dat is 0,1 procent van het bruto binnenlands product. De kosten nemen toe tot zo'n 3 miljard per jaar rond volgend jaar en dalen daarna naar 1 miljard euro in 2030, verwacht het PBL.

De kosten van de maatregelen die direct voortvloeien uit het vorig jaar afgesloten Nederlandse Klimaatakkoord komen grotendeels boven op de kosten van het Energieakkoord uit 2013 en lopen volgens het PBL op tot 1,9 miljard euro per jaar in 2030. Daarmee komen de kosten van alle maatregelen die genomen moeten worden om de doelstellingen van het klimaat- en energiebeleid te bereiken, gemiddeld uit op zo'n 3 miljard euro per jaar in de komende tien jaar. Dat is zo'n 0,4 procent van het bbp.

Het nieuwe onderzoek door het PBL is gedaan op verzoek van de Tweede Kamer. In debatten en briefings met onder meer de voorzitter van het Klimaatakkoord Ed Nijpels ontstond regelmatig discussie over de werkelijke kosten van het klimaatbeleid, juist omdat er geen cijfers bekend waren over het 'oude' klimaatbeleid.

Met name de fractievoorzitter van Forum voor Democratie, Thierry Baudet, trok de kosten van het klimaatbeleid in twijfel. Baudet schatte de totale kosten tot 2050 op maar liefst 1000 miljard euro. Die berekening klopt volgens het planbureau niet, maar de jaarlijkse kosten liggen dus gemiddeld wel een miljard euro hoger dan de directe kosten van het Klimaatakkoord.

Bij de presentatie van het rapport relativeerde onderzoeker Robert Koelemeijer van het PBL de miljarden die de energietransitie de komende jaren kost. Hij maakte een vergelijking met de totale bedragen die jaarlijks in de Nederlandse energiehandel omgaan. Die variëren van 15 tot 30 miljard euro per jaar.

Effecten coronacrisis

De afgelopen maanden zijn de olie-, gas- en elektriciteitsprijzen ingestort door een verminderde vraag naar energie als gevolg van de coronacrisis. Dat komt omdat er nauwelijks gevlogen en veel minder gereden werd. Ook het stroomverbruik van bijvoorbeeld de Nederlandse Spoorwegen daalde fors.

Toch denkt Koelemeijer niet dat de coronacrisis zelf grote invloed zal hebben op de kosten van het klimaatbeleid. Hij benadrukte dat de studie een periode van vijftig jaar in beeld brengt en de coronacrisis in deze periode maar een van de vele conjuncturele schommelingen in de energieprijzen voorstelt. In hoeverre de crisis voor structurele veranderingen zal zorgen in het vliegverkeer, het autogebruik en thuiswerken kan het PBL nog niet zeggen.