Kamer kritisch over steunpakket, strategie en mondkapjes in het ov

Strategie, ontslagboete en mondkapjes waren de veelgehoorde begrippen in het coronadebat vandaag in de Tweede Kamer. Een deel van Kamer was in verwarring over het hoe en wat rond mondbescherming in het ov. Het dragen ervan is per 1 juni verplicht in trein, tram en bus, maar een medisch mondkapje is dan weer niet de bedoeling.

PvdA-leider Asscher vroeg zich af of mensen met een 'te goed' mondkapje gestraft gaan worden. "Straks ben je beboetbaar als je het mondkapje niet afdoet als je in de trein stapt", zei Asscher. "En ben je ook beboetbaar als je het wel afdoet en niet onmiddellijk je oude sok opdoet."

Forum voor Democratie-leider Baudet begreep ook niet dat een reiziger zijn medische mondkapje moet afdoen bij het instappen van de trein. "En dan moet je het vervangen door een koffiefilter." SP-leider Marijnissen wees Rutte erop dat mondkapjes met een keurmerk gewoon te koop zijn bij de Hema in Oss.

Concurreren met Martin van Rijn

Premier Rutte reageerde door te zeggen dat mensen geen boete kunnen krijgen voor het dragen voor een medisch mondkapje. "Het is toegestaan, maar we willen het niet", benadrukte hij. "Als miljoenen mensen een medisch mondkapje gaat dragen, dan loop je het risico dat ze gaan concurreren met Martin van Rijn." Van Rijn is de minister die verantwoordelijk is voor de inkoop van beschermingsmiddelen.

Rutte benadrukte dat ook andere landen niet-medische mondkapjes worden gedragen in de publieke ruimte, waar het moeilijk is om afstand te houden. "En een sjaal en sok zijn niet toegestaan", waarschuwde de premier nog.

Het is niet zo dat je een boete kan krijgen, zei Rutte:

Een ander punt dat de Kamer aansneed, was de strategie van het kabinet, net als twee weken geleden. Klaver van GroenLinks en Asscher vragen zich af waar de keuzes van het kabinet op zijn gebaseerd en wat het doel is. "Een zwalkende strategie", meende Asscher.

De premier was het daarmee oneens en zette het idee nog maar eens uiteen: kwetsbare groepen voldoende beschermen en in de gaten houden of de zorg het aankan. Of de premier daar dan exacte getallen op kon plakken, wilde GroenLinks weten. "Je kan er geen hard getal op plakken", zei Rutte.

PVV-leider Wilders had vragen bij de anderhalve-meter-regel buitenshuis. Volgens hem zou uit onderzoek blijken dat het virus zich buiten nauwelijks verspreidt, dus waarom zou de premier "als liberaal" de teugels niet wat meer laten vieren? "Dat nieuwe normaal is overdreven, we moeten meer vrijheden terugkrijgen."

Maar daar wil de VVD-premier niets van weten: afstand houden moet zolang de deskundigen dat adviseren. "Het is onverantwoord om te zeggen: laat maar los. Ook buiten."

Paradox van de ontslagboete

Groot punt van discussie was het vandaag gepresenteerde tweede steunpakket voor de economie. "Vindt u het ook niet asociaal om de ontslagboete te schrappen?", hield SP-leider Marijnissen VVD-fractieleider Dijkhoff voor. "De regeling is toch bedoeld voor banenbehoud?"

In het eerste pakket zit een boete voor bedrijven die werknemers ontslaan, in de tweede versie is dat onderdeel gesneuveld. Vakbonden vrezen nu voor massaontslagen.

PvdA-leider Asscher sprak van een "evidente fout", Wilders nam de woorden "gigantische blunder" in de mond. Dijkhoff stelde dat het kabinet een terechte keuze maakt, omdat sommige bedrijven nog extra in problemen komen als ze hun werknemers moeten houden, stelde hij.

Rutte volgde de redenering van zijn partijgenoot. "Het is de paradox van de ontslagboete. Als je iedereen in dienst wil houden, word je topzwaar en dan val je na de crisis alsnog om." En dan zit iedereen zonder baan, is het idee. Het kabinet overlegt nog wel met de bonden, zei Rutte. "Het is niet in beton gegoten."

Lening in plaats van gift

Een andere aanmerking op het tweede pakket kwam van Klaver: maak de steun aan grote bedrijven een lening in plaats van een gift. "Het is toch niet te veel gevraagd om te vragen aan bedrijven de steun terug te betalen als ze weer winst maken?"

Maar dat vindt het kabinet wel. "Als je er een lening van maakt loop je het risico dat bedrijven later een klap krijgen", zei de premier. Klaver antwoordde dat op deze manier "de gewone mensen" de rekening gaan betalen.

Hierover is het laatste nog niet gezegd. Want, in de woorden van voorzitter Arib: "U gaat over uw eigen interrupties, maar volgende week donderdag hebben we nog een heel debat gepland over het steunpakket."