'Doorbraak' in strijd tegen massale koraalsterfte: hittebestendige algen

Australische onderzoekers hebben mogelijk een manier gevonden om de massale sterfte van koraalriffen tegen te gaan, de zogenoemde koraalverbleking. Dat is van groot belang, want door de opwarming van de aarde dreigt een groot deel van het koraal te verdwijnen. Daarmee staat het leefgebied van naar schatting een kwart van het zeeleven op het spel.

In het laboratorium is het de wetenschappers gelukt om koraal in leven te houden in warmer water door de algen waarvan het voor voedsel afhankelijk is bestand te maken tegen hogere temperaturen. Ze noemen het een doorbraak en publiceerden hun bevindingen afgelopen week in het wetenschappelijke tijdschrift Science Advances.

Koraal lijdt onder klimaatverandering

Koraalverbleking ontstaat als de temperatuur van het zeewater stijgt. Door klimaatverandering wordt ook het zeewater steeds warmer en vooral in de zomer kampen de riffen met extreme hitte.

Het koraal verliest dan de algen waarmee het in een symbiotische relatie leeft. De algen leveren voedingsstoffen aan de koraalorganismen. Zonder algen gaat het koraal dood en blijft alleen het doorzichtige koraalweefsel over. Door het overgebleven witte 'skelet' ziet het rif eruit alsof het is verbleekt.

Grote delen van het Great Barrier Reef voor de Australische noordoostkust zijn de afgelopen jaren aangetast door de verbleking. Het land heeft honderden miljoenen beschikbaar gesteld om verdere vernietiging van het werelderfgoed te voorkomen.

In het onderzoek tegen verbleking lieten de wetenschappers de algen vier jaar leven in een watertemperatuur die stapsgewijs werd verhoogd naar 31 graden. Dat komt overeen met de maximumtemperatuur van het zeewater tijdens huidige hittegolven.

De algen pasten zich generatie op generatie geleidelijk aan hun warmere leefomgeving aan. Sommige werden daarbij meer hittebestendig, bleek ook toen ze bij koraallarven werden gezet.

"We ontdekten dat deze nieuwe algen beter waren in maken van suikers, en dus voedsel voor het koraal, met behulp van zonne-energie", zegt Madeleine van Oppen, die al jaren onderzoek doet naar koraal in Australië. Daarnaast konden de larven dankzij de algen ook beter tegen warmte.

Van Oppen: "Dit zijn echt spannende resultaten. Het is nog maar de eerste stap, maar het geeft veel mogelijkheden voor andere experimenten."

De volgende fase is het introduceren van de hittebestendige algen op andere, volwassen koraalsoorten. Die experimenten lopen, zegt Van Oppen. "Als corona niet was uitgebroken, dan hadden we al eerste uitkomsten kunnen zien. Nu ligt ons werk vrijwel stil." Toch verwacht ze de resultaten nog dit jaar.