Naamswijziging Nederlandse ‘Taipei Office’ zet relatie met China op scherp
Nederland heeft zich de woede op de hals gehaald van Peking. Aanleiding is een naamswijziging van de Nederlandse delegatie in Taiwan, van 'Netherlands Trade and Investment' Office' naar 'Netherlands Office', een stap die de officieuze afvaardiging meer gewicht geeft.
Op sociale media en in de staatsmedia circuleren oproepen om Nederlandse producten te boycotten en de levering van medische hulpmiddelen aan ons land in deze coronacrisis 'te heroverwegen', al lijkt opschorting daarvan volgens analisten onwaarschijnlijk.
Afgelopen maandag maakte de Nederlandse vertegenwoordiging in Taipei bekend de naam van het kantoor aan te passen. Nederland heeft geen officiële diplomatieke banden met Taiwan, dat volgens China onderdeel is van de Volksrepubliek. Door China wordt Taiwan gezien als een afvallige provincie die vroeg of laat weer onder het directe bestuur van de communistische partij moet gaan vallen. Het land vraagt Nederland daarom "het juiste te doen in relatie tot Taiwan". Het is niet de bedoeling dat andere landen "een officieel kantoor op Taiwan openen".
Taiwan legt de naamswijziging juist uit als symbool van de 'sterkere samenwerking in de laatste jaren', zo schreef president Tsai Ing-wen op Twitter. Het land ziet zichzelf als onafhankelijke staat. 'Taiwanese thee gaan goed samen met jullie heerlijke stroopwafel', voegde ze daaraan toe.
De naamswijziging moet volgens de vertegenwoordiger namens Nederland Guy Wittich gezien worden als een simplificatie, ingegeven door het feit dat 'de activiteiten zijn uitgebreid in nieuwe gebieden', zo zei hij eerder deze week in een videoboodschap op Facebook die om onduidelijke redenen weer offline is gehaald. Een woordvoerder bij het ministerie van Buitenlandse Zaken kon niet reageren op vragen daarover van de NOS.
Een woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat Nederland de goede betrekkingen met China op het spel zet:
De Chinese ambassade in Den Haag heeft protest aangetekend bij het ministerie van Buitenlandse Zaken, en eist opheldering. "China kan niet niet reageren", zegt onderzoeker Ingrid d'Hooghe van het Clingendael China Centre daarover.
Taiwan wordt door Peking gezien als zogeheten kernbelang, een onderwerp waar de partijtop geen discussie over duldt. "Alles wat er gebeurt in de relatie met Taiwan ligt altijd onder een Chinees vergrootglas en de zaak heeft aandacht getrokken, wellicht ook door tweets van President Tsai."
In de Global Times, een populistische spreekbuis van de Communistische Partij, wordt gehint op Chinese repercussies richting Nederland. In de krant waarschuwt hoogleraar internationale betrekkingen Li Haidong dat Peking zendingen van medische hulpmiddelen als gevolg van de naamswijziging mogelijk zal staken.
Ook zegt hij dat sommige 'handelsprojecten' misschien worden gecanceld als waarschuwing aan Nederland. Een boodschap die op Chinese sociale media slechts door enkele gebruikers bijval krijgt. "Het is tijd dat we Nederlandse producten gaan boycotten", zegt één van hen. En: "we moeten onmiddellijk stoppen met de export van medische producten naar Nederland."
En dat kan problemen opleveren voor Nederland. Want op dit moment is China de grootste producent en exporteur ter wereld op het gebied van mondkapjes. Daar maakt het land handig gebruik van:
Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk kozen eerder voor vergelijkbare namen. "Het is dus iets dat strookt met andere Europese landen, en het zorgt ervoor dat het meer strookt met de activiteiten van het kantoor in Taipei."
In de jaren 80 werden Nederlandse bedrijven door Peking gestraft voor de levering van twee onderzeeërs. Iets soortgelijks ligt nu niet in de lijn der verwachting. "Ik denk dat de kous hiermee wel af is", zegt d'Hooghe.
De dreiging met een boycot is niet geuit door officiële woordvoerders of instanties. En, zo zegt d'Hooghe: niemand wil escaleren. "Nederland is afhankelijk van China voor medische hulpmiddelen in de strijd tegen corona, en het is niet in China's belang om ruzie te maken terwijl het al onder vuur ligt voor zijn aanpak van de coronacrisis."