Waarom worden door heel Nederland zendmasten in brand gestoken?

In het Brabantse Veldhoven stonden vanmorgen twee zendmasten in brand en bij Oudenbosch woedde vannacht ook brand bij twee masten. En dit zijn niet de enige branden die de afgelopen dagen uitbraken bij zendmasten: ook in Deurne, Nuenen, Rotterdam en Beesd ontstond brand. Omdat het vuur veelal onderaan de palen begint, bij de kabels, gaan de autoriteiten uit van brandstichting. Wat is er aan de hand?

Vorige week zaterdag werd de eerste mast in Nederland in brand gestoken, zegt Rob Bongenaar, directeur van Monet. Monet overlegt namens telecomproviders met gemeenten over de locatie van nieuwe masten. Tot dusver zijn in Nederland zes zendmasten in vlammen opgegaan. Monet schat dat de schade van die branden in de tonnen loopt.

Ook in Groningen werd recent een mast in brand gestoken. Een ooggetuige beschreef hoe hij een man met een jerrycan brandstof over de onderkant van een zendmast zag gooien. Daarop braken vlammen van drie meter hoog uit.

Geen bereik en verstoring noodnummer

Het gevolg van zo'n brand is dat er tijdelijk geen telefonisch bereik is een gebied van vijf kilometer rondom de mast. Ook het noodnummer 112 kan niet worden gebeld. Ook een mast die uitsluitend wordt gebruikt voor communicatie tussen hulpdiensten, stond afgelopen week in brand.

De NCTV noemt de sabotage van de masten "een zorgelijke ontwikkeling" .De autoriteiten onderzoeken of de brandstichting het werk is van anti-5G-activisten, die de komst van het nieuwe mobiele netwerk willen tegenhouden.

Minister Grapperhaus spreekt van een "aanval op onze hulpdiensten en daarmee onze samenleving". Hij noemt het "levensgevaarlijk" dat zendmasten in brand worden gestoken omdat de masten "vitaal" zijn voor de hulpdiensten. Daarbij wijst de bewindsman erop dat 5G nog niet in Nederland is uitgerold. Het nieuwe mobiele netwerk wordt momenteel nog maar op enkele locaties getest. De masten die in brand zijn gezet, worden dus nog niet gebruikt voor 5G.

Zorgen over straling

Anti-5G-activisten vrezen dat er gezondheidsrisico's kleven aan de 5G-techniek, ook al is hier geen sluitend wetenschappelijk bewijs voor. Critici van 5G wijzen onder meer op een mogelijk verband met onder meer kanker, alzheimer en onvruchtbaarheid. Ook zeggen sommige mensen zich ziek te voelen door de huidige stralingshoeveelheden, zij noemen zich 'elektrogevoelig'. Het gaat dan om de elektromagnetische straling van telefoons en zendmasten.

Toezichthouder Agentschap Telecom en het RIVM hebben dit jaar een eerste onderzoek gedaan naar die straling, door metingen te doen bij proefopstellingen in Nederland. Daaruit bleek dat de straling onder de Europese limieten blijft. Volgens de toezichthouder is er dus geen reden tot zorg.

Wetenschappers wijzen er bovendien op dat 5G-straling natuurkundig niet anders is dan 4G. Wel zeggen ze dat het belangrijk is om in de toekomst onderzoek te blijven doen naar de effecten van 5G.

Link met coronavirus

De zorgen rond 5G bestaan niet alleen in Nederland. Ook in het Verenigd Koninkrijk werden recent zendmasten in brand gestoken. Deze maand vonden in het VK tot dusver zeker twintig branden bij masten plaats. Ook medewerkers van telecombedrijven werden lastiggevallen.

De Britse autoriteiten wijzen op complottheorieën over de invloed van 5G op de verspreiding van het coronavirus. Op sociale media worden video's en berichten gedeeld waarin de uitrol van 5G in verband wordt gebracht met het ziektebeeld van corona. Ook wordt gesuggereerd dat een toekomstig coronavaccin microscopische chips zou bevatten.

Dat er een verband tussen de verspreiding van het coronavirus en 5G zou bestaan, doet het Kennisplatform Elektromagnetische Velden af als "klinkklare onzin". "Elektromagnetische velden kunnen geen virussen verspreiden", zegt vertegenwoordiger Fred Woudenberg. Bronnen van zo'n veld zijn bijvoorbeeld hoogspanningslijnen of een zendmast. Woudenberg: "In de loop der jaren zijn tienduizenden onderzoeken gedaan naar elektromagnetische velden. Daar kwam uit dat je er niet ziek van wordt."

Wat kun je eigenlijk met 5G? In deze video leggen we het uit: