'Werkgevers moeten alvast bedenken wat ze kunnen doen tegen coronavirus'

Nu het nieuwe coronavirus ook in Nederland is, worden een hoop praktische vragen voor werkgevers en werknemers urgent. Hoe bereid ik me als werkgever zo goed mogelijk voor? Wat doe ik als een medewerker in quarantaine moet? En mag je als medewerker thuisblijven als je bang bent om het virus op te lopen?

Verschillende grote bedrijven nemen al maatregelen om personeel te beschermen. Unilever, Vattenfall en Nestlé laten medewerkers die in risicogebieden zijn geweest twee weken thuiswerken. Ook worden zakelijke reizen uitgesteld.

Maar voor kleinere werkgevers of instellingen is het vaak geen optie om mensen zo lang thuis te laten werken. Marco Zannoni, directeur van het Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement, zei gisteravond tijdens de extra NOS-uitzending Het Coronavirus: Feiten en fabels dat er veel vragen zijn: "Ik ben een bedrijf, ik ben een school. Wat kan ik nou doen?"

Voor onderwijsinstellingen is inmiddels een lijst met veel gestelde vragen en antwoorden gepubliceerd. Zannoni hoopt dat die informatie er ook snel komt voor evenementen, bedrijven en zorginstellingen.

De technische informatie over het virus en hoe het zich verspreidt, is volgens Zannoni goed op orde. Maar dat is als er hele praktische vragen zijn niet voldoende. "Als een medewerker mogelijk ziek is en in quarantaine gaat, moet je bijvoorbeeld 24 uur wachten op de uitslag", zegt hij. "Ga ik dan ondertussen mijn pand sluiten of niet?"

Wees voorbereid

Het belangrijkste advies voor werkgevers is volgens Zannoni om alvast na te denken over wat ze nu kunnen doen, en wat ze kunnen doen als er een besmetting is. En dat gebeurt ook. "We worden platgebeld", zegt Jurriaan Penders, medisch directeur van HumanTotalCare, de grootste arbodienstverlener van Nederland waar onder meer Arboned onder valt. Niet alleen werkgevers bellen. Ook werknemers hebben veel vragen.

Het RIVM heeft geen adviezen die specifiek voor bedrijven gelden. Regelmatig handen wassen, in je elleboog niezen en papieren zakdoekjes gebruiken geldt voor iedereen.

Vanwege de besmettingen in Nederland raadt HumanTotalCare daarbovenop extra maatregelen aan: namelijk geen handen schudden, met maximaal twee personen in de lift, met minder personen vergaderen en flexibele lunchtijden, zodat mensen minder dicht op elkaar zitten. "Maar kijk vooral ook om je heen", zegt Penders. "Een pot met drop op de balie waar iedereen in grabbelt moet misschien ook even dicht."

Volgens Zannoni is het ook verstandig om nog eens naar de zogenoemde continuïteitsplannen te kijken, "maar dan met de bril van het coronavirus op." In zo'n plan staat volgens Zannoni vaak hoe de belangrijkste processen binnen een bedrijf door kunnen gaan als er brand uitbreekt. "Maar een calamiteit vanwege te weinig personeel is iets heel anders."

Moet je komen werken?

HumanTotalCare krijgt veel telefoontjes van bezorgde werknemers. "Ik heb veel verkouden en zieke collega's en ben bang dat ik het virus oploop", zeggen ze volgens Penders.

Hoe daar mee wordt omgegaan "moeten werkgevers en werknemers samen beslissen", zegt Khalid Azougagh, beleidsadviseur veilig en gezond werken bij vakbond FNV. Volgens Azougagh is angst op zichzelf niet voldoende om niet op het werk te verschijnen.

Dat bevestigt arbeidsrechtadvocaat Hans Kamerbeek. "Er moet een goede grond zijn voor de vrees", legt hij uit. "De terugkeer van een collega uit een risicogebied zou een reden kunnen zijn. En uiteraard als er een besmetting is geconstateerd."

Hoe herken je de symptomen van het virus? Bekijk onze uitleg:

Een werkgever mag volgens Kamerbeek wel van iemand verlangen nu naar Diemen, Tilburg of Loon op Zand te gaan. "Er is daar geen gerede vrees voor besmetting", zegt de advocaat.

"Je mag van je werkgever wel verwachten dat er wordt gezorgd voor een veilige en gezonde werkomgeving", vult Jurriaan Penders aan. "Denk daarbij aan handalcohol en zeep zodat de handen schoon blijven."