Martens mijmert over vormdip AZ: 'Verlies in Europa zou AZ goed doen in titelrace'

Hoelang duurt de vormdip nog van AZ? In Alkmaar blijven ze na de nederlagen tegen NAC Breda en FC Twente en het gelijkspel tegen LASK Linz nog glimlachen, maar er moeten wel resultaten gaan komen.

Het is een groot contrast. Waar AZ in het najaar van 2019 met aanstekelijk en sprankelend voetbal - onder aanvoering van de dartelende Calvin Stengs en Myron Boadu - de eredivisie en Europa veroverde, vallen de resultaten en het spel momenteel vies tegen. En juist ook dezelfde Stengs en Boadu zijn momenteel onzichtbaar.

Noem het AZ-onwaardig. "Het zegt wel iets over ons seizoen dat we de resultaten momenteel 'AZ-onwaardig' noemen", aldus trainer Arne Slot, die niet ontkent dat zijn team met een mini-vormcrisis kampt. "Ja, absoluut. De resultaten zijn niet zoals we dat willen en ons spel houdt geen gelijke tred met dat van voor de winterstop."

AZ versloeg Ajax in de voorlaatste speelronde voor de winterstop met 1-0 en kwam daarmee in punten gelijk met de koploper, maar de Alkmaarders sloten de eerste seizoenshelft af met een 3-0 nederlaag bij Sparta. Het zette de toon voor een moeizame periode waarin AZ vijf van zijn acht officiële wedstrijden niet wist te winnen. De club staat nu zes punten achter op koploper Ajax.

De druk van een titelrace, het blessureleed van de defensie (Pantelis Hatzidiakos, Ron Vlaar en Stijn Wuytens), de nieuwe status van jonkies Stengs en Boadu als international en de volle speelkalender. Het zijn allemaal ontwikkelingen die van invloed kunnen zijn op het spel van AZ.

Geen excuses

Slot wil daar echter niets van weten. "Ik wil me niet verschuilen achter excuses zoals onervarenheid of blessures. Of je nou jong of oud bent, het is in het seizoen ook heel normaal dat er enkele wedstrijden bijzitten waarin het minder gaat. Dat is op zich geen ramp, zolang je maar een resultaat haalt", zegt hij.

Waar er minder wordt gepresteerd, verschijnen er ook meteen negatieve verhalen. Dus ook over AZ. Kees Kist bekritiseerde deze week in De Telegraaf de werkhouding van Boadu, die volgens het AZ-icoon soms wel een stapje extra mag doen.

"Het zijn sierpaardjes, maar ze moeten wel beseffen, dat er maar één manier is om uit een mindere fase te komen en dat is kei- en keihard werken", waarschuwde Kist.

De tegenvallende resultaten liggen volgens Slot echter niet aan de instelling van de AZ-selectie. "Ik zie wel dat de spelers soms zo graag goed willen spelen dat ze daardoor extra risico nemen. Ze werken nog altijd keihard, zoals in de eerste seizoenshelft."

'Verlies in Europa zou AZ goed doen in de titelrace'

AZ mocht in het seizoen 2011/2012 voor het laatst serieus aan de landstitel denken. De Alkmaarders werden winterkampioen, streden lang mee om alle prijzen, maar bleven met lege handen achter. Een ietwat vergelijkbaar scenario kan zich voor AZ dit seizoen voltrekken.

"Het was eigenlijk wel begrijpelijk dat we het toen net niet hadden gered", zegt voormalig aanvallende middenvelder Maarten Martens, die met zijn sierlijke techniek een van de dragende krachten was in het team van toenmalig trainer Gertjan Verbeek.

AZ was dat seizoen voor de 27ste speelronde nog koploper van de eredivisie, maar eindigde als vierde. De Noord-Hollanders bereikten bovendien de kwartfinales van de Europa League (verlies tegen Valencia) en de halve finales van de KNVB-beker (verlies tegen Heracles).

"We hadden een te kleine selectie om het helemaal tot het einde vol te houden", herinnert Martens. "Een kleine club als AZ kan het zich niet veroorloven om een grote selectie op de been te brengen. We verloren ook Pontus Wernbloom aan CSKA Moskou, dat was cruciaal, maar AZ kon het geld goed gebruiken."

Volgens Martens wilde Verbeek destijds nooit rouleren, wat zowel een positief als negatief effect op AZ had. "We presteerden goed omdat we heel veel automatismen hadden, maar omdat we vaak in dezelfde samenstelling speelden, kostte dat ook enorm veel energie."

"Ik kan me goed herinneren dat we de halve finales van de KNVB-beker verloren van Heracles. We waren in de verlenging helemaal op", aldus Martens, die tegenwoordig de beloften van Club Brugge traint.

Vrede met resultaat

Uiteindelijk hadden ze in Alkmaar wel vrede met het seizoen 2011/2012, ondanks dat een nieuwe landstitel na 2009 werd misgelopen.

"De standaard bij AZ is anders. We hadden in alle competities goed gepresteerd, maar kregen nooit het gevoel dat we ergens echt dichtbij waren", zegt Martens. "Eigenlijk zou AZ dit seizoen in Europa uitgeschakeld moeten worden, om zich nog vol in de titelrace te kunnen mengen met Ajax."