Raad voor Cultuur: gemeenten verplichten om goede bieb op te tuigen

In zestien van de 355 gemeenten functioneert de openbare bibliotheek niet volledig. In vijf gemeenten is zelfs helemaal geen bieb meer. Ze moesten sluiten, omdat ze geen geld meer kregen van de gemeente.

Dat is zorgelijk, vindt de Raad voor Cultuur, die vandaag met een advies over bibliotheken komt voor het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Die pleit ervoor gemeenten te verplichten een volledig uitgeruste bibliotheek voor de inwoners beschikbaar te stellen.

"Openbare bibliotheken zijn belangrijk voor kennisoverdracht en moeten ruimte bieden voor mensen om elkaar te ontmoeten en met elkaar over zaken te debatteren", zegt voorzitter Marijke van Hees.

Leesvaardigheid jongeren fors afgenomen

Dat die mogelijkheid er nu in zestien gemeenten niet voldoende is, noemt Van Hees een kwalijke zaak. In het advies wijst de raad op het internationale onderwijsonderzoek PISA dat onlangs werd gepubliceerd. Daarin staat dat de leesvaardigheid van Nederlandse middelbare scholieren snel afneemt en slechter is dan in omliggende landen. "Het is aangetoond dat kinderen beter gaan lezen als ze daartoe worden gestimuleerd", zegt Van Hees. "Daarbij spelen bibliotheken een grote rol."

Veel gemeenten draaiden de afgelopen jaren de geldkraan verder dicht: vergeleken met 2010 geven ze nu 19 procent minder subsidie aan bibliotheken. Sinds de invoering van de Bibliotheekwet in 2015 beslist het Rijk niet meer mee, maar verdelen gemeenten zelf hun geld. "Bij bezuinigingen wordt er als eerste gekeken naar culturele voorzieningen zoals bibliotheken", zegt Van Hees.

Het adviesorgaan zegt dat in de wet verankerd moet worden dat elke gemeente een eigen openbare bibliotheek moet hebben. "Als dat praktisch niet haalbaar is, moet worden samengewerkt met een buurgemeente, zodat alle bibliotheekfuncties op redelijke afstand openbaar toegankelijk blijven."