Alternatieve Sintjournaals zonder roetveegpiet: 'Er is vraag naar de traditionele Piet'

• Ivo Landman

  redacteur Online

Vandaag start het Sinterklaasjournaal op NPO 3 weer, dit jaar voor het eerst met alleen roetveegpieten. Daar is niet iedereen gelukkig mee. Wie geen afscheid wil nemen van de zwart geschminkte Piet kan terecht bij verschillende alternatieve Sinterklaasjournaals.

Op veel plaatsen zijn er lokale Sintjournaals, soms al een paar jaar. In Urk is er het Pepernoten Journaal, Elburg heeft het Elburger Sinterklaasjournaal, in Afferden wordt het Afferdse Sinterklaasjournaal gemaakt en zo zijn er nog een paar. Allemaal met zwart geschminkte pieten.

Het Emmer Sinterklaasjournaal is er dit jaar voor het eerst, vertelt Wim Beverdam, een van de makers. "Sinterklaas leeft gewoon heel erg hier in Emmen. Er komen zo'n 10.000 mensen naar de plaatselijke intocht. Dit jaar maken we een Sinterklaasjournaal op herkenbare plekken in Emmen, negen afleveringen die we plaatsen op zondag en woensdag. En we zijn trots op het resultaat."

Gisteren werd de eerste aflevering uitgezonden:

Beverdam is helemaal klaar met de pietendiscussie. "Roetveeg of zwart of wat dan ook, we gaan als volwassen mensen voorbij de essentie van het kinderfeest. Ik vind dat heel erg. Wat er in Den Haag is gebeurd afgelopen vrijdag op die bijeenkomst van Kick Out Zwarte Piet, ik gruwel ervan."

De pieten in het Emmer Sinterklaasjournaal zijn wel zwart geschminkt, maar dat is helemaal geen statement, benadrukt hij. "We willen ons nergens tegen afzetten. Het gaat ons puur om de promotie van Emmen."

Naast de lokale Sint-shows is er dit jaar voor het eerst ook een nationale tegenhanger van het door de NTR gemaakte Sinterklaasjournaal op tv. De uitzendingen van de Staff van Sinterklaas worden vanaf 16 november online gezet, twee afleveringen per week.

Bekijk hier een overzicht van de verschillende alternatieve Sinterklaasjournaals:

Waar de lokale producties met amateurs werken, staan er bij dit nationale online Sintjournaal professionele acteurs voor de camera, vertelt Andy van Veen, die zelf ook een rol heeft als 'Regelpiet'. "We hebben goede acteurs: Fred Butter bijvoorbeeld die ook in de Club van Sinterklaas speelde, Mick Smits als 'Hoofdpiet' en Merijn Oerlemans, bekend van musicals."

De Staff van Sinterklaas is wél bedoeld als alternatief voor het Sinterklaasjournaal van de NTR, zegt Van Veen. En dat heeft veel te maken met de roetveegpieten. "Ik kan leven met de roetveegpiet, maar de uitvoering ervan is steeds dramatisch als ik er naar kijk. Dan kun je net zo goed de baard van Sinterklaas afscheren, dan zie je ook meteen wie het is. Er is gewoon heel veel vraag naar de traditionele Piet van vroeger, en die is er in een professioneel gemaakte uitzending niet meer."

Naast de serie op YouTube wordt er ook gewerkt aan een alternatieve landelijke Sinterklaasintocht, maar die is pas voor volgend jaar gepland, vertelt Van Veen.

In de Staff van Sinterklaas zijn de pieten zwart geschminkt, maar ze gaan ook met hun tijd mee. "Die Zwarte Piet van vroeger vind ik ook niet meer kunnen", zet Van Veen. "Dus onze pieten hebben modern haar. Er zit een slag in of een boblijntje en ze hebben echt geen ringen in de oren, dat slaat nergens op."

Bekijk hieronder de verandering van Zwarte Piet naar roetveegpiet:

De roetveegpiet is niet het enige in het Sinterklaasjournaal op NPO 3 wat de makers van de alternatieve versie dwars zit. Het Sinterklaasjournaal van de NTR is te bepalend in het narratief rond het kinderfeest, vindt van Veen. "Ze zijn te dominant in het bepalen van de verhaallijn. Als zij beslissen dat Zwarte Piet een ring heeft om op de deuren te kloppen, betekent dat het hele land daar in mee moet. Het paard van de Sint heet ergens in een aflevering opeens niet meer Amerigo. En dan komen ze weer met een verhaal over een hulpsinterklaas, ik vind dat niet kunnen."

Van Veen snapt dat de makers een verhaallijn moeten creëren. "Natuurlijk. En moet er ook iets misgaan in het verhaal. Bij ons gaat er ook iets mis. De verlanglijstjes zijn kwijt. Maar we gaan bijvoorbeeld niet vertellen waar de Sint precies is. Sinterklaas verblijft gewoon in het 'kasteel van Sinterklaas'."

Oproerkraaiers

Over het geweld vrijdag bij een vergadering van de tegenstanders van Zwarte Piet in Den Haag heeft Van Veen geen goed woord te zeggen. "Dat heeft niks met de pietendiscussie te maken, dat zijn oproerkraaiers. Je snapt de emotie, maar van de andere partij snap ik het ook. Het is hun goed recht dat ze die mening hebben. Alleen die protesten bij de intocht, dat vind ik nergens op slaan. Hou de kinderen erbuiten."

De NTR wil op dit moment niet ingaan op de pietendiscussie. Eerder legde de omroep uit waarom dit jaar is gekozen voor alleen roetveegpieten tijdens de landelijke intocht en in het Sinterklaasjournaal. "De stap die we nu hebben gezet is de uitkomst van een geleidelijke ontwikkeling, die een aantal jaren nodig heeft gehad. Vorig jaar waren er nog enkele volledig zwart geschminkte roetveegpieten te zien, dit jaar dus niet meer."