Zo groot zijn de problemen in de jeugdzorg

• Lambert Teuwissen

  redacteur Online

Wachtlijst op wachtlijst, de ene hulpverlener na de andere, gesteggel met gemeentes over financiering. Twee vandaag verschenen rapporten over de jeugdbescherming bieden een treurig beeld van de hulp aan de meest kwetsbare kinderen in de samenleving.

Neem een jongen die van de ene naar de andere gemeente naar begeleid wonen moest. "Beide gemeenten vonden dat de andere moest betalen", valt te lezen in Kwetsbare kinderen onvoldoende beschermd. Door de wekenlange ruzie kwam hij weer in contact met oude vrienden en ging weer blowen. "Het effect van zijn eerdere buitenlandse plaatsing van anderhalf jaar ging zo teloor."

Zo staan er meer schrijnende voorbeelden in de verslagen. "Als je kinderen nu opzoekt, zeggen ze altijd: 'je hebt of moeilijke vragen, of slecht nieuws', zegt een overwerkte hulpverlener anoniem in het rapport. "Soms hebben gezinnen tien hulpverleners gehad", zegt een ander over het grote verloop. "De vele wisselingen zijn dramatisch voor het contact."

"De hele jeugdbeschermingsketen staat maximaal onder druk", concluderen de Inspecties voor Gezondheid en Justitie over de hulp voor kinderen met complexe problemen. "Kinderen blijven langer in onveilige situaties en raken meer beschadigd, waardoor de problematiek verergert."

"Het rapport stemt ons verdrietig, hoewel er niets in staat wat ons verrast", zegt woordvoerder Eva de Vroome van Jeugdzorg Nederland. "We zijn er blij mee dat de problemen nu gezien worden."

De brancheorganisatie is voorzichtig positief over de maatregelen die de ministers De Jonge en Dekker tegelijkertijd met het vernietigende rapport bekendmaakten. De decentralisatie in de sector wordt gedeeltelijk teruggedraaid door meer regionaal te gaan samenwerken, de tarieven moeten omhoog en het grote verloop in de jeugdzorg moet worden teruggebracht.

"We zijn tevreden dat er op korte termijn gekeken gaat worden wat de problemen precies zijn per regio, want dat verschilt. Op de ene plek moet het tarief omhoog, ergens anders moet meer passende hulp komen. Voor Kerst moet dat duidelijk zijn. En eigenlijk geldt voor alle locaties dat de werkdruk te hoog is."

De Vroome maakt wel een belangrijke kanttekening: "We zijn ervan overtuigd dat het allemaal niet kan zonder extra middelen. Maar het Rijk lijkt naar de gemeenten te wijzen, en die roepen dat ze geen geld hebben. Daar moeten ze uitkomen."

Ook de Enschedese wethouder Eelco Eerenberg, woordvoerder Jeugdzorg voor de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, vindt dat het Rijk over de brug moet komen.

Over de stelselwijziging die de ministers voorstellen is hij kritischer. "Daar gaat morgen geen kind beter van worden."

De verhalen over gemeenten die ruziën over de hulp aan kinderen had hij graag eerder gehoord. "We hadden het liever direct willen weten. Nu staat het anoniem in een rapport, anders had het direct kunnen worden opgelost."

Minister De Jonge vindt dat ook de bureaucratie moet worden teruggedrongen: