Aangepaste kleding, voeding en aerodynamica: zo liep Kipchoge zijn recordtijd

Na een mislukte recordpoging in 2017 heeft Eliud Kipchoge er alles aan gedaan: hij móest vandaag in Wenen een marathon in minder dan twee uur lopen. Uiteindelijk hield hij 20 seconden over. Om dat voor elkaar te krijgen kreeg hij hulp van 41 'hazen', speciale schoenen en een wetenschapper van de TU Eindhoven: Bert Blocken.

De speciale formatie waarin Kipchoge vanochtend liep kwam namelijk mede tot stand door windtunneltesten en computersimulaties van de Nederlandse hoogleraar. "We hebben honderden configuraties getest in een windtunnel bij ons in Eindhoven", vertelt hij. "Uiteindelijk zagen we dat de v-vorm met de punt naar achteren het best werkte."

Swipe om te zien hoe dat eruitzag in de windtunnel en vanochtend in het echt:

Dat zag er tijdens de recordpoging wat onnatuurlijk uit. Bij sporten als wielrennen of schaatsen zie je dat niet gebeuren. "Maar daar hebben ze een ander doel", zegt Blocken. "Normaal houdt men rekening met een groep. Nu maakte het niet uit hoeveel luchtweerstand die hazen hadden, want die wisselden elkaar af. Het ging om maar een persoon." Deze formatie zorgde ervoor dat de hazen de meeste weerstand opvingen en Kipchoge het minst.

Uiteindelijk leidt deze opstelling, zelfs wanneer hij perfect wordt uitgevoerd, maar tot minimale winst. "Maar 2 procent van de energie die je lichaam verbruikt wordt gebruikt om luchtweerstand te overwinnen. Dat is heel weinig, maar zo'n recordpoging kan een secondespel worden. Door de juiste formatie duik je dan onder de twee uur."

Zo kwam de Keniaan na 1.59.40 over de finish:

Naast de aerodynamica is er al het andere gedacht om de recordtijd te vestigen. De locatie was ook geen toeval. Kipchoge liep in Wenen over nieuw geasfalteerde wegen en een ultravlak parcours. Tussen 12 en 20 oktober zouden bovendien de perfecte weersomstandigheden bestaan. De windsnelheid was vandaag nagenoeg 0 kilometer per uur, de luchtvochtigheid was een groot deel van de ochtend rond de 80 procent. Ook de temperatuur, tussen de 7 en 14 graden, was ideaal.

Daarnaast was het materiaal van belang. "Wij waren maar een deeltje van de complexe puzzel", zegt Blocken. Na de recordpoging van 2017 op het circuit van Monza in Italië is de drank die Kipchoge tijdens de race drinkt aangepast en is er aan de schoenen gewerkt. De zool zorgt er nu voor dat er minder energieverlies ontstaat bij contact met de grond.

Optelsom

"Dat soort veranderingen zorgt allemaal voor een marginaal verschil", zegt Blocken. "Maar als je dat optelt zijn het aardig wat verbeteringen ten opzichte van de vorige recordpoging."

Uiteindelijk leidden alle aanpassingen ertoe dat Kipchoge als eerste mens een marathon onder de twee uur heeft gelopen. De Keniaanse atleet brak de magische grens op de klassieke afstand van 42 kilometer en 195 meter in Wenen met een tijd van 1 uur, 59 minuten en 40 seconden.

De tijd van Kipchoge wordt niet erkend als wereldrecord. De internationale atletiekfederatie erkent alleen records die in officiële wedstrijden worden gelopen.