'Dankzij deze Nobelprijswinnaars kunnen we zoeken naar buitenaards leven'
De drie winnaars van de Nobelprijs voor Natuurkunde hebben het volgens sterrenkundige Ignas Snellen dik verdiend. Hij is vooral lovend over de twee sterrenkundigen die als eerste een planeet buiten ons zonnestelsel ontdekten, die net als de aarde om een zon-achtige ster draait.
"Zij zijn de vaders van het vakgebied. En de reden waarom ik ermee begonnen ben samen met vele anderen", zegt de hoogleraar observationele astrofysica aan de Universiteit Leiden. De ontdekking van de Zwitsers Michel Mayor en Didier Queloz in 1995 was zelfs zo baanbrekend, dat Snellen het eerst niet geloofde.
"Ik denk dat er heel veel mensen waren die toen dachten: dat kan niet." Want de nieuwe planeet deed slechts vier dagen over een volledige baan om de zon. Terwijl dat bij sommige planeten in ons zonnestelsel een paar jaar duurt.
"We wisten 25 jaar geleden eigenlijk niets", concludeert Snellen in Nieuws en Co op NPO Radio 1. "We kenden alleen de planeten rondom onze zon. We moesten raden wat er om andere sterren draaiden. Maar door Mayor en Queloz is dat helemaal veranderd."
Wat weten we nu?
Inmiddels zijn er zo'n 4000 zogeheten exoplaneten ontdekt. Daardoor weten we nu dat:
- Elke ster minimaal een planeet heeft
- Er een diversiteit aan planeetsoorten is
- Dat sommige van die planeten op onze aarde lijken qua samenstelling en klimaat
In slechts 25 jaar tijd zijn we volgens de Nederlandse sterrenkundige een stap dichterbij het antwoord op de essentiële vraag: is er buitenaards leven? "Mede dankzij hen kunnen we de komende tien jaar voor het eerst naar hiernaar zoeken."
Snellen zou vandaag overigens een Skype-gesprek hebben met Queloz. "Dat is helaas niet doorgegaan", lacht de hoogleraar.
De volgende stap in het onderzoek is de speurtocht naar water, een dampkring en zuurstof. Als dat wordt gevonden op een van de exoplaneten, is er kans op leven.
"We hebben planeten gevonden die rotsachtig zijn en ook kunnen berekenen dat het klimaat veel op dat van ons lijkt. Daarmee lijkt er ook een goede kans te zijn dat er vloeibaar water voorkomt. En dat is hier op aarde heel belangrijk geweest voor het ontstaan van leven."
Het valt volgens Snellen nog niet te zeggen hoe groot de kans op buitenaards leven is. Maar aangezien sommige exoplaneten sterk op onze planeet lijken en even ver van hun zon afstaan, is het in ieder geval mogelijk.
"Maar misschien is de aarde wel uniek en weten we dat nog niet. Net zoals wij 25 jaar geleden nog niet wisten of planeten überhaupt zeldzaam zijn. Maar misschien zien we over een jaar of twintig overal leven."
