Kinderen kunnen moeiteloos online gokken, toezichthouder greep nog nooit in

• Ben Meindertsma en Bas de Vries

  researchredacteuren

Bij alle populaire gokwebsites is het voor minderjarigen eenvoudig om vanuit Nederland te gokken. Hoewel deelname van jongeren verboden is, ontbreekt overal leeftijdscontrole, blijkt uit onderzoek van de NOS.

Het gaat om zowel een aanbieder met een vergunning voor online gokken in Nederland (Toto) als bedrijven die zo'n vergunning niet hebben, zoals Unibet en Bwin.

Zorgelijk

De Kansspelautoriteit kwam in 2016 ook al tot de conclusie dat goksites geen effectieve leeftijdscontroles doen, maar legde daarvoor nog nooit boetes op. Toch benadrukt bestuursvoorzitter René Jansen dat het beschermen van jongeren wel degelijk de hoogste prioriteit heeft.

"We delen wel boetes uit aan sites zonder vergunning, maar doen dat vanwege het feit dat ze zich überhaupt richten op de Nederlandse markt. Dat mag niet", zegt hij. "En daarmee beschermen we ook zo veel mogelijk de jongeren die er spelen."

Floor van Bakkum van verslavingszorginstelling Jellinek vindt het moeilijk te begrijpen. "Ik ging ervan uit dat er goed gecontroleerd zou worden. Dat blijkt nu niet zo te zijn. Dat vind ik heel zorgelijk." Volgens haar is het ook in strijd met het Nederlandse beleid. "Een van de belangrijkste dingen in de Kansspelwet is het beschermen van kwetsbare groepen, zoals minderjarigen."

De NOS maakte de afgelopen maand met een jongerenrekening accounts aan bij de tien sites. Wedden op sportwedstrijden of casinospelen als Nederlandse minderjarige bleek overal kinderlijk eenvoudig.

Een serieuze leeftijdscontrole, zoals het vragen naar het identiteitsbewijs, kennen de gokaanbieders niet. Wel moet je bij Unibet en Toto na een maand je leeftijd bewijzen voordat je verder kunt spelen. Toto heeft als legale aanbieder de techniek in huis om dat zelf te controleren.

Pas als een minderjarige geld wint en de winst wil laten uitkeren, vragen zes van de tien aanbieders om een kopie van een identiteitsbewijs. Als een deelnemer dan minderjarig blijkt, kan hij fluiten naar zijn inzet.

Volgens een woordvoerder van Unibet grijpt het bedrijf altijd in als het ontdekt dat iemand minderjarig is en krijgen ouders de inzet terug als ze zich melden bij de klantenservice. "Wij willen op geen enkele manier geld verdienen aan minderjarigen." Dat niet om een identiteitsbewijs wordt gevraagd bij registratie, zoals bijvoorbeeld wel gebeurt bij telefoonaanbieders, is volgens hem omdat Unibet wil voorkomen dat klanten naar andere aanbieders gaan.

Voor Toto geldt dat argument minder, omdat dat bedrijf samen met de Nederlandse banken een leeftijdscontrole kan invoeren die minder omslachtig is. Een woordvoerder van Toto bevestigt dat er wordt overlegd met de Kansspelautoriteit over aanpassingen van het beleid op dit punt. "Het staat op de agenda."

Minderjarigen kunnen bij alle populaire aanbieders gokken:

De Kansspelautoriteit, die toezicht houdt op de Nederlandse gokmarkt, onderzocht de kwestie al eens in 2016, blijkt uit documenten die de NOS opvroeg met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur. Het onderzoek werd gestart na twee klachten van ouders over Unibet, de grootste aanbieder van gokspelen op de Nederlandse markt.

Een van de twee klachten ging over een 17-jarige Nederlandse jongen die 10.000 euro zou hebben verspeeld bij Unibet. De ouders zijn verbaasd dat hun kinderen zo makkelijk konden gokken.

Klokkenluider

In dezelfde periode deed ook een Unibet-medewerker melding van wat hij "twijfelachtige praktijken" van zijn werkgever noemde. "Een daarvan is dat Unibet stortingen van onbekende personen probleemloos accepteert, maar winsten niet aan minderjarigen uitbetaalt", staat in een samenvatting van de melding. Alleen als de jongere stampij maakt bij de klantenservice, bestaat de kans dat de inzet wordt teruggestort, vertelde hij de toezichthouder.

Uit het onderzoek van de Kansspelautoriteit bleek dat de meldingen van de ouders en de klokkenluider klopten. Hoewel deelname van minderjarigen verboden is voor alle kansspelaanbieders, worden er geen "handhavende maatregelen" genomen tegen Unibet. Een van de redenen is dat de Kansspelautoriteit een test heeft gedaan bij twee andere aanbieders en dat die precies hetzelfde doen.

Hoe kan het dat online gokken zo makkelijk is als minderjarige? En waarom krijg je je geld niet altijd terug? In deze video legt NOS Stories het uit.

Volgens voorzitter René Jansen van de Kansspelautoriteit is het ook lastig om in te grijpen. "Met illegale sites, die illegaal in Nederland opereren, is het heel moeilijk. We hebben ook de middelen daar niet voor om ze concreet en scherp en goed aan te pakken op dit soort onderwerpen." Wel zegt hij druk bezig te zijn met het feit dat Toto, dat wél een vergunning heeft, ook jongeren toelaat. "Dat moet in oktober opgelost zijn."

Floor van Bakkum van Jellinek vindt dat het beschermen van jongeren de hoogste prioriteit zou moeten hebben. "De hersenen van jongeren zijn nog in ontwikkeling. Ze zijn daardoor veel gevoeliger voor beloning. En daardoor is de kans op verslaving ook veel groter."