Coalitiepartijen willen in 2020 al miljardeninvesteringen in openbaar vervoer

De regeringscoalitie werkt aan plannen om volgend jaar al miljarden euro's vrij te maken voor een aantal grote bouwprojecten. Het gaat dan bijvoorbeeld om de aanleg van extra lightrailverbindingen rond de grote steden en het doortrekken van de Amsterdamse Noord/Zuid-metrolijn naar Schiphol. In een overleg tussen de vier partijen vandaag moeten daar knopen over worden doorgehakt, melden bronnen in Den Haag.

Het idee is dat er voor de investeringen geld wordt geleend. Dat is momenteel heel voordelig; de rente is negatief, zodat de staat aan het lenen op de kapitaalmarkt verdient. Dat mag effect hebben op de staatsschuld. Die loopt sneller terug dan verwacht, wat extra financiële ruimte biedt. Als de plannen doorgaan, worden ze op Prinsjesdag bekend gemaakt.

"Het inzetten van de staatsschuld zou een breuk zijn met het verleden en de manier waarop de overheid met zijn geld omgaat", zegt politiek verslaggever Ron Fresen. "Normaal gesproken wordt elke meevaller ingezet voor het aflossen van de staatsschuld, maar dat zou nu niet meer het geval zijn. Dat kan ook, omdat het lenen van geld nu niets extra's kost."

Miljardenfonds

Naast de investeringen op korte termijn moet er een fonds met zo'n 10 tot 20 miljard komen voor grote investeringen op de langere termijn, als het economisch minder goed gaat.

D66-fractieleider Jetten zei voorafgaand aan het beraad tussen de vier regeringspartijen, dat hij het goed zou vinden als het kabinet met een concrete investeringsagenda komt. "Er is een stille ramp gaande op de woningmarkt voor starters, er zijn heel veel ov-projecten die niet van de grond komen en er is heel veel kennis en kunde die wij echt kunnen stimuleren met een forse investering." Hij voegt daaraan toe dat het zo gaat met de Nederlandse staatsschuld "dat we moeten kijken hoe we verstandig extra kunnen investeren in de toekomst van Nederland."

Verbetering koopkracht

Behalve over investeringen moet er een besluit worden genomen over verbetering van de koopkracht van de midden- en lage inkomens. Drie van de vier coalitiepartijen willen dat doen door bedrijven meer winstbelasting te laten betalen dan de bedoeling was.

De vraag is nog of de VVD daarmee akkoord gaat. Partijleider Rutte zei vlak voor het reces dat de verlaging van de winstbelasting mogelijk niet doorgaat als bedrijven de lonen van personeel niet fors verhogen. De andere partijen houden de VVD daar graag aan. Jetten zei vanmiddag al: "Dat is eerder ook door de premier gezegd, dat misschien de winstbelasting van bedrijven wat minder naar beneden kan en je dat ten goede kan laten komen aan lastenverlichting voor mensen."

De andere coalitiegenoten willen niets zeggen over de plannen. "We praten nu over de begroting", zegt VVD-fractievoorzitter Dijkhoff. "Maar het moet tot Prinsjesdag wel een verrassing blijven." Minister Schouten zegt dat er nog geen besluiten zijn genomen. "Er zijn nog keuzes te maken, gesprekken te voeren."