Het broeit in Moskou: 2000 arrestaties op twee zaterdagdemonstraties

Voor de tweede zaterdag op rij zijn er honderden mensen opgepakt bij demonstraties in Moskou. De protestreeks begon als een actie tegen mogelijke misstanden bij de naderende gemeenteraadsverkiezingen.

"Inmiddels kun je gerust zeggen dat het gericht is tegen de algehele politieke situatie in Rusland", zegt correspondent David Jan Godfroid.

President Poetin is nog altijd veruit de populairste politicus van het land, maar die steun brokkelt af. Bijvoorbeeld door de omstreden verhoging van de pensioenleeftijd en de jarenlange daling van de reële inkomens. Verspreid over het hele land waren er het afgelopen jaar kleine en grote demonstraties.

"Poetins partij Verenigd Rusland heeft de meeste raadszetels in Moskou, maar is ontzettend impopulair geworden." Dat komt volgens de correspondent onder meer door corruptieschandalen en misbruik van overheidsgeld.

Uitgesloten van deelname

Bij gemeenteraadsverkiezingen op 9 september zijn meerdere oppositiekandidaten uitgesloten. Dat was de druppel voor de ontevreden Moskovieten. De kandidaten hadden het benodigde aantal handtekeningen om mee te doen, maar volgens de autoriteiten was daarbij gesjoemeld. De oppositie spreekt juist van onrechtmatige uitsluiting.

Het eerste zaterdagprotest in de reeks was op 14 juli, vandaag was de vierde keer. De actievoerders zijn ook boos over het harde politieoptreden van vorige week, toen naar schatting 1300 mensen werden opgepakt. Het was een van de grootste operaties van de veiligheidsdiensten van de afgelopen jaren.

'Willekeurige arrestaties'

Net als vorig weekend was er vandaag geen toestemming om te demonstreren in Moskou. Dat geeft de politie het recht om mensen op te pakken, wat opnieuw massaal gebeurde. "Zulke arrestaties zijn heel willekeurig", zegt de NOS-correspondent, die er zowel vandaag als vorige week bij was.

"Steeds stormen een man of acht agenten in ME-uitrusting een plein vol mensen op en arresteren iemand. Dat kan een persoon zijn die demonstreert, maar ook een voorbijganger of iemand die op een bankje een ijsje zit te eten. Na een aantal arrestaties komt de mobiele eenheid en die veegt het plein schoon."

In deze video zie je hoe dat gebeurt:

Het is volgens Godfroid overdreven om te stellen dat president Poetin zich zorgen zal maken over de protesten in Moskou. "Maar het nachtmerriescenario van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten is dat de protesten uitmonden in een soort Maidan-revolutie."

In 2014 bezetten betogers het Maidanplein in Kiev, waardoor uiteindelijk de Oekraïense regering viel.

'Kans vrijwel nul'

"Dat wil de politie in Moskou absoluut voorkomen, daarom zijn er nu zo veel arrestaties en zo veel agenten op de been." De correspondent voegt daaraan toe dat "de kans om een 'Maidan-situatie' te bereiken in Moskou vrijwel nul is".

Tijdens de demonstratie vandaag werd bekend dat justitie een onderzoek is gestart naar een van de geweigerde gemeenteraadskandidaten, oppositieleider Navalny. Diens anti-corruptiestichting wordt beschuldigd van het witwassen van 15 miljoen euro. Navalny zit momenteel al een celstraf van dertig dagen uit wegens het overtreden van de demonstratieregels.

'Geen toeval'

"Het is niet toevallig dat dit vandaag bekend wordt gemaakt", denkt Godfroid. "Tot nu toe zat hij steeds vast voor administratieve vergrijpen. Maar dit gaat om een serieuze aanklacht waar hij jarenlang voor achter de tralies kan verdwijnen. Kennelijk heeft het Kremlin nu echt genoeg van hem."

Volgens het onafhankelijke Levada Center geniet Poetin momenteel steun van 68 procent van de bevolking. Dat is veel, maar een stuk minder dan de 89 procent in de zomer van 2015. Dat was vlak na de annexatie van de Krim. "Het gaat voor Poetin dus wel de verkeerde kant op", zegt Godfroid.

Toch denkt de correspondent dat de meeste Russen de kant van het Kremlin kiezen bij de reeks zaterdagprotesten in Moskou. Want het Kremlin benadrukt dat de demonstranten relschoppers zijn die de openbare orde in gevaar brengen.