Onderzoek bij muizen toont aan: parkinson kan in darmen ontstaan

Amerikaanse onderzoekers hebben bij muizen een belangrijke aanwijzing gevonden dat de ziekte van Parkinson in het maag- en darmstelsel kan beginnen.

In de studie, waarvan de resultaten zijn gepubliceerd in het blad Neuron, tonen de wetenschappers aan dat de misvormde eiwitten waardoor de ziekte ontstaat, zich vanuit de maag naar de hersenen kunnen verspreiden. Dat vermoeden bestond al langer, maar het is nu voor het eerst aangetoond.

De eiwitten komen in de hersenen via een belangrijke zenuwverbinding; de nervus vagus. Dat is een lange zenuw tussen de hersenen en onder meer de maag.

De uitslag van het onderzoek betekent overigens niet dat de afwijkende eiwitten altijd in het maag- en darmstelsel ontstaan. Maar het accent van het onderzoek naar parkinson zal er wel meer op komen te liggen.

Luie darmen

"We wisten al dat de hersenen van mensen met parkinson bepaalde afwijkingen bevatten die ook in de darmen zijn gevonden. Zo hebben parkinsonpatiënten ook luie darmen", zegt Bas Bloem, hoogleraar neurologie van het Radboud UMC bij Nieuws & Co op NPO Radio 1.

"Het verwijderen van een blindedarm op jonge leeftijd zorgt bijvoorbeeld voor een grotere bescherming tegen parkinson."

Bij het nieuwe onderzoek bij de muizen zijn de ziektemakers in de maag geplaatst. Na drie maanden kwamen ze uiteindelijk via de zenuw in de hersenen terecht. Daarna zagen de onderzoekers langzaam maar zeker typische parkinson-verschijnselen zoals trillen.

"Wat je ziet is dat de ziektemakers zich als een vollopend bad dwars door de hersenen van die muis verspreiden. De muis gaan er vervolgens ook uitzien als een parkinson-patiënt."

Misvormde eiwitten

Bij de muis zijn nu alle stadia van parkinson geconstateerd. Volgens Bloem kan de focus daardoor komen te liggen op het ontwikkelen van vaccins tegen de ziekte door te kijken naar de ziektemakers: de misvormde eiwitten.

Bloem vermoedt dat ze in het maag- en darmstelsel kunnen ontstaan onder de invloed van onder meer pesticiden en andere vervuiling van de omgeving.