Paus presenteert kerkwet tegen seksueel misbruik

Paus Franciscus heeft een nieuwe kerkwet gepresenteerd, die medewerkers van de kerk wereldwijd verplicht seksueel misbruik te melden, zodra ze er van op de hoogte zijn. Ook kunnen slachtoffers direct bij het Vaticaan hun beklag doen. De kerkwet is een antwoord op het grootschalige toedekken van seksueel misbruik in de Rooms-Katholieke Kerk.

De kerk is al jaren verwikkeld in een serie misbruikschandalen, waarbij onder anderen priesters en bisschoppen hun macht inzetten om vaak jonge kinderen te misbruiken. Om deze problemen het hoofd te bieden, hield het Vaticaan in februari een driedaagse top.

Bescherming kind

Er werd toen een aantal maatregelen aangekondigd. Zo moet er een nieuwe houding komen tegenover misbruik, waarbij bescherming van het kind vooropstaat. Ook moeten priesters beter worden gescreend. Verder komt er een handboek waarin staat hoe met misbruik moet worden omgegaan. Critici noemden de maatregelen in februari weinig concreet.

De kerkwet die nu van kracht wordt, verplicht bisdommen wereldwijd om voor eind 2020 een toegankelijk systeem op te richten waar misbruikzaken vertrouwelijk kunnen worden gemeld. Ook moeten misbruikzaken snel en binnen een bepaalde tijd worden onderzocht. Verder staat er dat bisschoppen zich niet met onderzoeken mogen bemoeien als het gevaar dreigt van belangenverstrengeling.

Bovendien wordt de leeftijd waarop iemand in de ogen van de kerk volwassen is, verhoogd van 16 naar 18. Daardoor wordt seksueel misbruik met 16- en 17-jarigen ook als kindermisbruik gezien. Ook moet de zorg voor slachtoffers en hun familie veel meer aandacht krijgen.

Kanttekeningen

Ondanks de reeks maatregelen worden er ook kritische kanttekeningen geplaatst, zegt Vaticaan-deskundige Andrea Vreede. Zo is de vraag hoe onafhankelijk de onderzoeken naar misbruik zullen zijn. Het lijkt er volgens Vreede op dat de onderzoeken zich vooral binnen de kerk zullen afspelen, en dat leken en deskundigen niet per se een rol krijgen.

Ook het voornemen om in de toekomst transparant te zijn bij misbruikzaken komt volgens Vreede niet echt terug in de maatregelen. En er is ook geen verplichting om zaken te melden bij justitie.