Een half uur sneller in Groningen, al is niet iedereen daar blij mee
Het wordt een spannende nacht voor de Nederlandse Spoorwegen. Voor het eerst test de vervoerder of de reis van Groningen naar Den Haag (en andersom) een kwartier korter kan worden. Als de testrit goed verloopt, is het de bedoeling dat de reis tussen de twee steden over een paar jaar zelfs een half uur korter wordt.
Ruim vijftien minuten tijdwinst klinkt als weinig, maar er komt een hoop bij kijken, zegt Corien Koetsier van de NS over de testrit. "Zo rijden we met andere treinen, slaan we een aantal stations over en rijden we op een bepaald traject 160 in plaats van 140 kilometer per uur. Dat maakt de rit echt anders dan anders."
Plannen om de verbinding tussen het noorden van Nederland en de Randstad sneller te maken, zijn er al jaren. Het bekendste plan was de aanleg van de zogenoemde Zuiderzeelijn: een nieuwe spoorlijn tussen Lelystad en Groningen. Miljarden euro's werden in de jaren 90 opzij gelegd, maar in 2007 besloot de Tweede Kamer alsnog om de Zuiderzeelijn niet te bouwen.
De huidige route gaat langs Lelystad, Dronten en Zwolle (blauwe lijn), de Zuiderzeelijn was door Friesland gegaan:
"Omdat we de afstand tussen het noorden van Nederland en de Randstad nog altijd willen verkorten, gaan we dat nu proberen op het bestaande spoor", legt Koetsier uit. Normaal doet de trein van Groningen naar Den Haag Centraal er 2 uur en 40 minuten over. Vannacht is dat ongeveer 2 uur en 23 minuten, ruim een kwartier tijdwinst dus.
Op termijn moet er dus nog meer tijd worden ingelopen, maar dat duurt nog wel even, waarschuwt Koetsier. "Daarvoor zijn extra infrastructurele maatregelen nodig aan het spoor. Geld om dat te doen is er helaas nog niet."
Stations overslaan
Het plan voor de testrit klinkt positief, maar werd niet overal zo enthousiast ontvangen. Zoals in Assen, zegt gedeputeerde Henk Brink van de provincie Drenthe. Normaal stopt de intercity wel in de Drentse hoofdstad, maar bij de testrit niet, om tijd te besparen. Een slecht idee, vindt Brink. "Als je de regio Noord-Nederland beter wil aansluiten op de Randstad, kun je Assen niet opeens overslaan".
Brink is in Drenthe verantwoordelijk voor verkeer en vervoer. De provincie betaalt mee aan de proef. Dat de trein sneller gaat rijden juicht hij toe, maar dan wel mét een stop in zijn stad. "Er komt nu gelukkig ook een testrit waarbij de trein wel stopt in Assen, net als in Leeuwarden. Ook dat zijn - naast Groningen - belangrijke steden in Noord-Nederland."
Dat stoppen in Assen twee minuten extra kost, vindt Brink geen probleem. Volgens hem zijn er nog genoeg stukken op het traject waar de trein harder kan rijden, en waarmee de stoptijd in Assen weer wordt teruggewonnen. "Ik zal tot de laatste snik volhouden dat die trein bij ons stopt", zegt hij.
Toch bestaat de kans nog steeds dat Assen en andere stations bij de uiteindelijke invoering van de snelle intercity toch worden overgeslagen. "Het is altijd een weegschaal. Je wilt zoveel mogelijk reizigers blij maken met de tijdwinst, maar andere reizigers gaan er daardoor soms juist op achteruit", zegt Koetsier van de NS.
Voorlopig verandert er overigens nog niks op het traject. De testrit is bedoeld om te kijken wat het sneller rijden en het overslaan van stations doet met de treinen en het spoor. Als dat bekend is, moet er elk jaar een paar minuten van de reistijd af. Het is de wens van de regio Noord-Nederland dat de trein uiterlijk in 2030 een half uur eerder op de eindbestemming is.
