Ruimteprimeur: China zet voertuig op achterkant van de maan
China is erin geslaagd een ruimtevaartuig te laten landen op de achterkant van de maan. Het is een primeur in de ruimtevaart. De maanlander, Chang'e 4 (naar een Chinese maangodin), zal drie maanden onderzoek gaan doen.
Onder meer de Europese ruimtevaartorganisatie ESA feliciteerde China met de geslaagde missie.
"Het was een zenuwslopende ochtend", zegt correspondent Eefje Rammeloo in het NOS Radio 1 Journaal. "Tot twee keer toe trokken staatsmedia het bericht over de landing in, tot een wetenschapper voor de camera zei dat het gelukt was. Je kon aan de gezichten zien dat ze opgelucht waren."
Voor China is de succesvolle landing "het mooiste propagandamateriaal denkbaar". De opluchting bij de wetenschappers is te verklaren door de grotendeels mislukte maanlanding in 2014. Rammeloo: "Die lander kon de kou op de maan niet aan en kreeg technische problemen. Dat was een gênant moment voor China en daarom waren de verwachtingen ook niet hoog opgeklopt. Het onderwerp werd bewust klein gehouden in kranten en op tv."
Chinese staatsmedia berichten uitgebreid over het onbemande maanprogramma, zoals in deze video is te zien:
Astrofysicus Marc Klein Wolt, verbonden aan de Radboud Universiteit, legt uit dat het ook geen sinecure is om een ruimtevaartuig op de achterkant van de maan te laten landen.
Klein Wolt: "Je hebt daarvoor twee ruimtevaartuigen nodig: een satelliet die de communicatie verzorgt en één voor de lander zelf. En die lander moet ook deels autonoom zijn, want er zit een vertraging van een paar seconden op de lijn. Dat kan in de laatste momenten van de landing heel veel zijn, dus moet de lander zelf beslissingen kunnen nemen."
Chang'e 4 werd al op 7 december gelanceerd en was binnen een paar dagen in de buurt van de maan. De landing werd pas afgelopen nacht ingezet omdat er toen zonlicht op de landingsplek viel. Dat heeft de lander nodig om energie op te wekken.
Met het ruimtevoertuig is geen directe communicatie mogelijk. De in mei gelanceerde verbindingssatelliet fungeert als doorgeefluik. Die satelliet heeft ook een Nederlands tintje: het team van astrofysicus Klein Wolt ontwikkelde een radioantenne waarmee de 'nagalm' van de oerknal te detecteren is.
De achterkant van de maan is betrekkelijk onbekend terrein voor de wetenschap. Chang'e 4 moet daar verandering in brengen. Wetenschapper Klein Wolt kijkt uit naar de onderzoeken van de Chinezen. Volgens hem verschilt de achterkant van de maan flink met de voorkant. "Het zou een ander hemellichaam kunnen zijn. Er zijn veel meer kraters en veel minder van de diepe valleien aan de voorkant."
