VN-rapport: klimaatinspanningen moeten wereldwijd verdrievoudigd
Wereldwijd moeten landen hun inspanningen verdrievoudigen om de opwarming van de aarde onder de 2 graden te kunnen houden. Om de opwarming te stoppen op 1,5 graad moeten de inspanningen zelfs met een factor vijf omhoog.
Dat staat in het zogenoemde Emissions Gap Report van de VN, dat is gepresenteerd aan de vooravond van de internationale klimaattop die maandag in Polen begint. Op dit moment, stelt het rapport, raken de doelen alleen maar verder uit beeld, want de wereldwijde CO2-uitstoot is vorig jaar juist weer gestegen, na een paar jaar stabiel te zijn gebleven.
In het rapport zijn de beloftes van alle landen op klimaatgebied bekeken. Onderzocht is hoe groot de kloof is tussen deze inspanningen, als je ze bij elkaar optelt, en wat er nodig is om de Parijse klimaatdoelen te halen. Het gat tussen deze twee was niet eerder zo groot.
2030
"Als deze kloof in 2030 niet is gedicht, dan wordt het onwaarschijnlijk dat het 2-gradendoel nog bereikt kan worden", stellen de onderzoekers. Slechts 57 landen halen, zoals het er nu naar uit ziet, hun eigen beloften.
De Nederlandse onderzoeker Michel den Elzen, werkzaam bij het Planbureau voor de Leefomgeving, heeft meegewerkt aan het rapport. Na het Parijse klimaatakkoord werd er gedacht dat landen meer zouden doen, vertelt hij. Ook toen was al duidelijk dat de beloftes niet ver genoeg gingen.
"Na de totstandkoming van het Parijse klimaatakkoord moesten alle landen het akkoord ratificeren. Er was de hoop dat ze vervolgens hun beloftes snel vrijwillig zouden aanscherpen, maar op een enkel land zoals Argentinië na, heeft niemand dat gedaan."
Lichtpuntjes
Toch hecht Den Elzen eraan om ook de lichtpuntjes te benoemen. "Het is nog steeds mogelijk om het 2-gradendoel te bereiken. Er zijn voldoende technische mogelijkheden, er is hernieuwbare energie, er zijn nog stappen te zetten op het gebied van efficiency en het is mogelijk om ontbossing tegen te gaan en over te gaan tot herbebossing", somt hij op.
Ook voorziet het klimaatakkoord van Parijs in een mechanisme dat ertoe moet leiden dat landen wel hun doelen gaan aanscherpen. De uitwerking van dit mechanisme is één van de dingen die besproken worden op de klimaattop in Polen.
Daarnaast zijn er dus ook landen die hun eigen doelen wel halen, zoals China, Japan en Brazilië. En ook Rusland, Turkije en India halen hun doelen, ook al gaan die veel minder ver dan van rijkere landen. Andere landen, zoals Argentinië, Australië, Canada en Saudi-Arabië doen duidelijk onvoldoende en halen de doelen niet.
Europa
Ook de Europese Unie haalt op papier de doelen niet. Maar de verwachting is wel dat de EU uiteindelijk de uitstoot voldoende terug zal weten te brengen. De vraag is alleen of Europa en ook Nederland niet nog verder zouden moeten gaan. "Er is in Parijs afgesproken dat rijke landen nou eenmaal meer moeten doen," zegt Den Elzen.
De logica hierachter is dat de rijke landen historisch gezien ook de meeste broeikasgassen hebben uitgestoten. En ook hebben rijke landen meer middelen om de uitstoot aan te pakken, door op een andere manier energie op te wekken en alternatieve productiemethodes te introduceren.