Discriminerende werkgever kan boete krijgen, extra controle op uitzendbureaus
Werkgevers kunnen straks een boete krijgen als ze een sollicitant niet aannemen vanwege zijn of haar etnische achtergrond, leeftijd of geslacht. Dat staat in een wetsvoorstel van staatssecretaris Van Ark om discriminatie op de arbeidsmarkt harder aan te pakken. De Inspectie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) moet daar extra op gaan letten.
De Inspectie SZW gaat ook discriminatie bij uitzendbureaus extra in de gaten houden. Uitzendbureaus moeten nu zelf controleren of bepaalde groepen niet bewust worden uitgesloten, maar begin dit jaar bleek dat die controles in de praktijk weinig voorstelden.
Van Ark stelt dat de uitzendbranche sindsdien stappen heeft ondernomen tegen discriminatie in de sector. Brancheorganisatie ABU zegt dat zijn leden tegenwoordig een anti-discriminatiebeleid moeten hebben en dat onafhankelijke instanties hierop controleren.
Niettemin wil de staatssecretaris de bevoegdheden van de inspectie uitbreiden. Tot nu kon die pas ingrijpen als iemand echt aan het werk was, in de toekomst kan dat ook al tijdens het sollicitatieproces. "Daarmee dichten we een gat in de wet", zegt de staatssecretaris.
Mag een potentiële werkgever tijdens een sollicitatiegesprek aan je vragen of je bereid bent om je hoofddoek af te doen of wanneer je weer teruggaat naar je eigen land? Een panel van zes mensen reageert op een verzameling van sollicitatievragen:
Van Ark wil werkgevers verder gaan verplichten om "beleid te voeren" om discriminatie bij werving en selectie te voorkomen. "Het is heel belangrijk dat een jongere die hard zijn best doet werk te krijgen, merkt dat het niet uitmaakt wat zijn achternaam is", zegt de staatssecretaris van Sociale Zaken. Uit onderzoek blijkt dat de sollicitatiemail van iemand met een niet-Nederlands klinkende achternaam 9 procent minder wordt geopend dan iemand met een Nederlands klinkende naam.
De staatssecretaris benadrukt dat mensen het recht hebben om te worden beoordeeld op hun kwaliteiten. Zo mag een goed functionerende zwangere vrouw niet "met een smoesje" een vast contract worden geweigerd, stelt Van Ark. Ze vindt dat iedereen moet kunnen meedoen met werk, ongeacht "leeftijd, achtergrond, geslacht, seksuele gerichtheid of handicap", schrijft zij in een brief aan de Tweede Kamer.
Van Ark zegt dat discriminatie soms moedwillig, maar vaker onbewust gebeurt. Daarom wil ze ook de kennis vergroten over beloningsdiscriminatie bij vrouwen, zwangerschapsdiscriminatie, leeftijdsdiscriminatie, discriminatie van mensen met een beperking en discriminatie op achtergrond.
'Voegt weinig toe'
Werkgeversorganisatie VNO-NCW is blij dat de staatssecretaris deze nuance benoemt. Toch plaatst de organisatie ook een kanttekening bij het wetsvoorstel. "De extra bevoegdheden van de inspectie zijn vaag en daarmee kwetsbaar. Voor je het weer weet komt er allemaal extra administratie en gedoe bij voor kleine ondernemers zonder dat het in de praktijk iets toevoegt", laat VNO-NCW in een reactie weten.
Volgens hoogleraar economie Robert Dur is het wetsvoorstel een aardige start. Maar als het kabinet arbeidsdiscriminatie echt wil aanpakken moet het met verdergaande maatregelen komen.
"Het zou goed zijn als de inspectie meer ruimte zou krijgen om mystery calls uit te voeren. Als bedrijven dan betrapt worden op discriminatie dan kun je boetes opleggen of overgaan op naming and shaming," zegt Robert Dur. Volgens de econoom voelen bedrijven dan een grotere stimulans om daadwerkelijk concrete maatregelen te treffen.
