Filerecord: stond er nou 500 kilometer file, of bijna het dubbele?
De regen heeft vanochtend de drukste spits van het jaar veroorzaakt: 970 kilometer file. Of was het nou ruim 500 kilometer? Het antwoord: beide cijfers kloppen. Het is afhankelijk van de meetmethode die je aanhoudt. Volg je de ANWB, zoals de NOS, dan stond er vanochtend 970 kilometer file. De piek van ruim 500 kilometer komt van Rijkswaterstaat, die andere gegevens gebruikt dan de ANWB.
Waar komt dat grote verschil vandaan? Beide organisaties verklaren het deels doordat ze verschillende wegen in de gaten houden. "Wij meten alleen de snelwegen. De ANWB telt ook de N-wegen erbij. Dat verklaart het verschil al voor een deel", zegt woordvoerder Bart Audenaert van Rijkswaterstaat.
Maar ook de meettechniek is van belang. De metingen van Rijkswaterstaat worden gedaan met zogenoemde verkeerslussen. Dat zijn fysieke meetsystemen die in het wegdek zijn verzonken. "Die registreren de verkeersintensiteit, dus het aantal auto's dat eroverheen komt. Als auto's langzamer over die lussen heen gaan, dan meten we dat ook."
Navigatiesystemen en mobieltjes
"Dat lussysteem is een prachtsysteem", zegt Arnoud Broekhuis van de ANWB. "Je hebt consistente informatie over de snelheden en het aantal auto's. Maar het nadeel is dat het niet op alle wegen ligt. De lussen liggen niet eens op de helft van de snelwegen."
Daarom maakt de ANWB zelf geen gebruik meer van de verkeerslussen, ook omdat de organisatie informatie wil bieden voor weggebruikers op provinciale wegen en in de stad, waar het meetsysteem ook niet ligt. "Veel mensen zeiden: ik hoor jullie maar over een select aantal files en die van mij hoor ik nooit. Mede daarom zijn we overgestapt op een ander systeem."
Sinds 2015 werkt de ANWB met verkeersdata van navigatiesystemenmaker TomTom. "TomTom maakt een beeld van de vertraging op basis van floating car data, informatie op basis van verkeersdata uit kastjes en mobieltjes." Die geanonimiseerde gegevens worden ook verzameld door telecombedrijven en smartphonemakers en worden door geïnteresseerde partijen onderling verkocht of uitgewisseld.
"Het nadeel van floating car data is alleen dat het gaat om historische data: het zijn gegevens die zijn verzameld door de mensen die al in de file hebben gestaan", legt Broekhuis uit. "Daarom kan het dus ook zo zijn dat onze verkeersinformatie aangeeft dat je in een file terechtkomt, terwijl je die file uiteindelijk nooit tegenkomt." Volgens Broekhuis kan er een vertraging zijn van ongeveer een half uur.
Meetmethoden combineren?
In een rapport dat minister Van Nieuwenhuizen gisteren naar de Tweede Kamer heeft gestuurd staat dat files de komende jaren fors langer worden. In juni sprak ze al de wens uit dat er één methode komt om files en filedruk te meten, maar de methoden van Rijkswaterstaat en de ANWB lijken nog moeilijk te combineren.
Wel wordt onderzocht of er tot een eenduidige registratie van files kan worden gekomen, bevestigen Rijkswaterstaat en de ANWB. "We zijn intensief in gesprek, ook met het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid. Uiteindelijk willen we naar een soort uniforme data, maar de manieren van meten zijn nu nog te verschillend", zegt Broekhuis.