Vesuvius vernietigde Pompeï vermoedelijk twee maanden later

De Romeinse stad Pompeï en ook het dichtbij gelegen Herculaneum zijn vermoedelijk twee maanden later vernietigd dan eeuwenlang is aangenomen.

Dat zegt het hoofd van de opgravingen in Pompeï na de vondst van een houtskooltekst die door archeologen werd ontdekt.

Tot gisteren gingen historici ervan uit dat beide steden op 24 augustus in het jaar 79 na Christus door een uitbarsting van de vulkaan Vesuvius zijn verwoest.

Dat komt door een brief die de advocaat en politicus Plinius de Jongere (62 tot circa 113 n. C.) jaren na de ramp aan de Romeinse historicus Tacitus schreef.

Plinius zegt daarin dat hij op de ochtend van de uitbarsting in de buurt van Misenum was, aan de andere kant van de Golf van Napels. Daar zag hij hoe de ramp zich voltrok. "Ik heb u eerlijk verteld wat ik zag of wat ik direct na de ramp heb gehoord", schrijft hij.

Aan de juistheid van de datum werd altijd al getwijfeld, omdat bij opgravingen bessen waren gevonden van een soort die alleen in de herfst eetbaar is. Ook de conclusies na onderzoek naar kachels vielen moeilijk te rijmen met een uitbarsting midden in de zomer.

Onlangs is bij een opgraving op een muur een tekst ontdekt, die daar vermoedelijk door een bouwvakker is aangebracht. Er staat ook een datum bij; omgerekend naar de moderne kalender is dat 17 oktober 79.

Omdat de tekst is opgeschreven met houtskool, wat normaal gesproken snel verdwijnt, gaan de onderzoekers ervan uit dat de eruptie van de Vesuvius kort na het aanbrengen van de tekst moet hebben plaatsgevonden. 24 oktober is dan de meest aannemelijke datum voor de uitbarsting, denken ze.

Dit wil niet zeggen dat Plinius in zijn brief aan Tacitus loog. Zijn originele brief is niet bewaard gebleven. Historici moeten het hebben van kopieën, waarin ook andere data worden genoemd, mogelijk als gevolg van fouten bij het omzetten van de datum naar de moderne kalender. 24 augustus werd altijd als de meest waarschijnlijke datum beschouwd.