Zo kun je appen achter het stuur tegengaan. Maar willen mensen dat wel?
Voor wie regelmatig op de weg zit, zal het waarschijnlijk een bekend beeld zijn: mensen die tijdens het rijden bezig zijn met hun telefoon. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat de kans op een ongeluk verzesvoudigt als iemand appt achter het stuur. Reden voor het ministerie van Infrastructuur om te starten met een campagne die het gebruik van de smartphone ontmoedigt.
Minister Van Nieuwenhuizen heeft vanmiddag, samen met partijen als Veilig Verkeer Nederland en de ANWB, onder de naam Mono hiervoor het startsein gegeven. "Mono staat voor ongestoord onderweg zijn en de aandacht bij één ding houden: het verkeer. Zonder afleiding van appjes of social media posts", schrijft het ministerie. Het is bedoeling dat de campagne een paar jaar duurt.
Er zijn al diverse manieren om telefoongebruik achter het stuur tegen te gaan. Zo bieden Apple en Samsung de functies 'Niet storen tijdens het rijden' en 'In-Traffic Reply' aan. Die werken als volgt: als iemand je een bericht stuurt terwijl je autorijdt, krijgt de verzender automatisch een berichtje terug waarin staat dat je nu niet kunt reageren en later het bericht leest.
Volgens het ministerie zijn deze functies nog niet bekend bij het grote publiek en zal er daarom in de campagne aandacht voor worden gevraagd.
Dit zijn allemaal speldenprikjes.
Google heeft de app 'Android Auto' die je telefoon overneemt wanneer je begint met rijden. De app werkt alleen nog niet in Nederland, zegt een woordvoerder van de zoekgigant. Wel zijn er al soortgelijke apps in de Google Play Store te vinden van andere makers.
Al deze functies werken op basis van vrijwilligheid; de bestuurder kiest er bewust voor om ze te activeren. Dat gaat niet werken, denkt verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen. "Dit zijn allemaal speldenprikjes. Je hebt maatschappelijke druk nodig om iets te veranderen."
De verkeerspsycholoog vindt dat partijen zoals de overheid en het bedrijfsleven om de tafel moeten gaan zitten om een goed gezamenlijk plan te bedenken dat een maatschappelijke impact heeft. Tertoolen zegt daarnaast dat de overheid verder moet gaan dan het opzetten van een campagne: "Ze zouden zelf het goede voorbeeld moeten geven."
Wat hem betreft installeren overheidsorganisaties en bedrijven in al hun bedrijfsauto's de SafeDrivePod, een apparaat ter grootte van een muntje van 5 cent dat in een auto wordt geïnstalleerd en ervoor zorgt dat je alleen handsfree kunt bellen of gebruik kunt maken van navigatie. Daarnaast krijgt de "verantwoordelijke", zoals SafeDrivePod de werkgever noemt, inzicht in hoe je het systeem gebruikt.
"Dan geef je een heel duidelijk signaal af: we accepteren dit niet", zegt Tertoolen. Die denkt dat de kans dan groter is dat bestuurders met een eigen auto daar vervolgens ook voor kiezen.
Het ei van Columbus hebben we nog niet gevonden.
Verzekeringsmaatschappij Interpolis bedacht in 2015 al een app om telefoongebruik te ontmoedigen: Automodus. Met deze app kun je punten sparen: 100 punten zijn 1 euro waard. Het totale bedrag dat wordt verzameld door gebruikers van de app schenkt de verzekeraar aan doelen die zijn gericht op het verkeersveiliger maken van Nederland.
Tot nu toe lijken al deze mogelijkheden nog niet echt aan te slaan. Maar, zegt een woordvoerder van het Instituut voor Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV), het is nog te vroeg om te concluderen wat wel en niet werkt. De technologie is gewoonweg te nieuw. "Over de automodus van Interpolis zijn we licht positief gestemd omdat je voor iets spaart, maar het ei van Columbus hebben we nog niet gevonden."
Een belofte aan je familie
In België hebben ze gekozen voor een andere aanpak. Daar is een campagne opgezet waarbij automobilisten een belofte doen aan hun familie of vrienden dat ze niet meer appen of bellen achter het stuur. "Als je iemand een belofte laat maken aan iemand die belangrijk is hun leven, is de kans veel groter dat er iets verandert", zei Eddy Klynen eerder vandaag in podcast De Dag.
Luister hieronder het complete gesprek met Klynen terug:
