Congolese president Kabila na jaren traineren niet meer verkiesbaar

De Congolese president Joseph Kabila stelt zich toch niet verkiesbaar bij de presidentsverkiezingen in het Afrikaanse land in december. Daarmee komt een einde aan jaren van speculeren over een omstreden derde termijn van Kabila als leider van Congo.

Kabila kwam in 2001 aan de macht, nadat zijn vader Laurent-Désiré Kabila was vermoord. In 2006 werd hij voor de eerste keer officieel gekozen tot president. In 2011 werd hij herkozen voor een tweede en grondwettelijk laatste ambtstermijn.

In 2016 had Kabila eigenlijk moeten aftreden, maar hij schortte het organiseren van die verkiezingen voortdurend op. Het uitstel leidde meerdere keren tot dodelijke protesten in het land.

Opluchting

De aankondiging van Kabila niet mee te doen kwam enkele uren voordat de termijn voor kandidaten om zich aan te melden voor de verkiezingen sloot. Zijn besluit zal vermoedelijk voor opluchting zorgen in Congo.

Tegenstanders verwijten Kabila machtswellust, corruptie en zelfverrijking. Als hij wel had besloten voor een derde termijn te gaan, was er de vrees dat de burgeroorlog die aan het begin van deze eeuw woedde in Congo en aan miljoenen mensen het leven kostte weer in alle hevigheid zou oplaaien.

Omstreden opvolger

Kabila's partij PPRD heeft nu Emmanuel Ramazani Shadary naar voren geschoven als kandidaat voor de regeringspartij. Shadary was onder Kabila minister van Binnenlandse Zaken en baas van de politie.

Ook die nominatie is omstreden. In 2017 zette de Europese Unie Shadary nog op een sanctielijst, waarbij onder meer zijn bankrekeningen werden bevroren. Als minister zou Shadary protesten tegen de regering met excessief geweld hebben neergeslagen. Ook zou hij de persvrijheid in het land hebben beteugeld.

Een van de tegenstanders van Shadary bij de presidentsverkiezingen is oud-rebellenleider en voormalig vicepresident Jean-Pierre Bemba. Hij werd twee maanden geleden in hoger beroep nog vrijgesproken door het Internationaal Strafhof in Den Haag voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid, nadat hij in 2016 nog werd veroordeeld tot een celstraf van 18 jaar.

Het proces tegen Bemba verliep rumoerig. Vanwege het beïnvloeden van ooggetuigen werd hij in 2017 nog veroordeeld tot een jaar cel.