Hoe zit het nou met die versterking van huizen in Groningen?
De Mijnraad komt vandaag met een - voor Groningen - cruciaal advies over de veiligheidsrisico's in hun regio, nu de gaskraan in 2030 dichtgaat. Dat heeft gevolgen voor de hoeveelheid te versterken huizen in de provincie. Minister Wiebes van Economische Zaken gaat meteen nadat hij het rapport heeft ontvangen om de tafel met de regiobestuurders om de uitkomsten te bespreken. Hij wil samen met de regio daarna zo snel mogelijk duidelijkheid geven over het vervolg van de versterkingsoperatie.
Hoeveel huizen er nu versterkt moeten worden, is niet duidelijk. De afgelopen jaren duikelden de getallen over elkaar heen over het aantal onveilige huizen, variërend van 2800 tot 22.000 gebouwen.
Waar komen die verschillende getallen vandaan?
Die verschillen ontstaan door steeds veranderende gegevens over het aantal aardbevingen en de kracht daarvan, maar ook door de afname van de gaswinning in Groningen.
Vorige week adviseerde het Staatstoezicht op de Mijnen om 5000 gebouwen zo snel mogelijk te versterken. Dat lijken er meer dan tot nu toe zijn aangewezen door de Nationaal Coördinator Groningen (NCG), die daarvoor de verantwoordelijkheid heeft. De NCG constateerde eerder dat zeker 3000 gebouwen niet aardbevingsbestendig zijn, op basis van gegevens van het KNMI en gaswinningsbedrijf NAM.
In het verleden werden ook getallen van 22.000 genoemd, hoe zit dat dan?
De Nationaal Coördinator Groningen, tot voor kort Hans Alders, heeft in overleg met het Rijk, de provincie en de gemeenten afgesproken alle woningen en gebouwen in de kern van het aardbevingsgebied in vijf jaar te inspecteren. Dat zijn zo'n 22.000 woningen en 1500 andere gebouwen. Op basis van die inspecties wordt berekend of de gebouwen bestand zijn tegen aardbevingen.
En zijn die huizen inmiddels allemaal onderzocht?
Nee, in totaal zijn de afgelopen drie jaar ruim 8000 gebouwen fysiek geïnspecteerd in opdracht van de NCG. Daaruit blijkt dat zeker 4500 gebouwen niet voldoen aan de veiligheidsnorm zoals afgesproken in landelijke bouweisen. Die zijn vastgelegd in de regeling NPR 2015. Inmiddels is er ook al een NPR 2017. Daarin worden ook eisen gesteld aan de aardbevingsbestendigheid van gebouwen. De resterende panden moeten nog worden doorberekend. Dat doet de NCG steeds op basis van de laatste NPR. De NCG weet nog niet of uiteindelijk alle 8000 adressen allemaal versterkt moeten worden.
Is de rekensom van het Staatstoezicht dan anders dan die van de NCG?
Ja, zegt het SodM. De toezichthouder gaat uit van de productieplannen van minister Wiebes. Dat betekent dat de winning na 2022 onder de 12 miljard duikt en na 2030 helemaal stopt. De berekeningen van de NCG gingen volgens de toezichthouder uit van een gemiddelde gaswinningsproductie van 50 miljard kuub, zoals in 2013 eenmalig gebeurde. Die berekeningen zijn daarmee achterhaald.
Nee, zegt de NCG, die ook al uitgaat van een lagere gemiddelde productie van 40 miljard kuub. En dus gaat de NCG inmiddels ook al uit van minder gebouwen. Gaswinningsbedrijf NAM ondertussen komt op basis ook van statistieken uit op de versterking van 2800 gebouwen.
Welke huizen moeten dan nog wel worden versterkt volgens de Staatstoezichthouder?
In ieder geval niet alle huizen die nu door de NCG zijn aangewezen als onveilig, zegt het SodM. Van de zeker 3000 woningen die volgens de NCG versterkt of gesloopt moeten worden, is maar 10 procent zo onveilig dat ze zo snel mogelijk versterkt moeten worden, aldus het Staatstoezicht. Opvallend is dat die risicovolle gebouwen ook buiten de kern van het aardbevingsgebied vallen. Dat gebied is ooit aangewezen door de NAM, mede op basis van gegevens van het KNMI.
Is er al begonnen met de versterking van die gebouwen?
Er zijn tot nu toe zo'n 360 woningen en andere gebouwen versterkt of gesloopt. In Appingedam gebeurt dat bijvoorbeeld in een hele woonwijk. Daarnaast is het de bedoeling dat op korte termijn wordt begonnen met zo'n 1400 woningen uit de risico-analyse van Hans Alders. De eigenaren daarvan hadden al te horen gekregen dat hun huis aardbevingsbestendig gemaakt kan worden of gesloopt moet worden. Dat schiet nog niet erg op. Eigenaren van bijvoorbeeld huizen in Ten Boer wachten nog altijd op aannemers die geen tijd hebben. En op de bouw van tijdelijke woningen, wat niet opschiet omdat daar nog geen plek voor gevonden is in het dorp.
Van de ruim 3000 andere woningen die door de NCG onveilig zijn verklaard, heeft minister Wiebes besloten de versterking uit te stellen, in afwachting van het advies van de Mijnraad dat vandaag komt.
