Kabinet wil in 2021 vliegtaks invoeren

Als het aan het kabinet ligt, komt er in 2021 een vliegtaks. Staatssecretaris Snel schrijft aan de Tweede Kamer dat het kabinet nog steeds probeert daar in Europees verband afspraken over te maken, maar dat het ook zelf een wetsvoorstel uitwerkt.

Burgers en organisaties kunnen de komende twee maanden hun commentaar geven op verschillende varianten. Als het alsnog tot internationale afspraken komt, gaat de nationale wet niet door.

Vreemd genoeg nu geen vliegbelasting

De vliegbelasting was al in het regeerakkoord aangekondigd. Snel benadrukt dat vliegen, in tegenstelling tot auto, bus of trein, in Nederland "vreemd genoeg" op geen enkele manier wordt belast.

De staatssecretaris wijst erop dat andere landen al wel zo'n belasting hebben. Met een vliegtaks wil het kabinet reizigers stimuleren bij hun keuze voor een vervoermiddel meer rekening te houden met de negatieve gevolgen voor het milieu. Met de opbrengst van de heffing wil het kabinet de belastingen op werken en ondernemen verlagen.

Beperkt effect

Het onderzoeksbureau CE Delft heeft in opdracht van het kabinet de effecten van een vliegbelasting onderzocht. Uit het onderzoek komt onder meer naar voren dat een belasting op luchtvaart een beperkt, maar positief effect heeft op de welvaart, de economie en het klimaat.

Dat het effect voorlopig beperkt is, komt onder meer doordat het om een relatief klein bedrag gaat: in een van de varianten wordt gerekend met een bedrag van 3,80 per passagier binnen Europa en van 22 euro bij intercontinentale vluchten.

Snel vindt het goed dat het kabinet met de taks aan de slag gaat, ook als het effect gering is. "Nu is het zo dat als je van Schiphol naar Thailand vliegt en je bestelt op de luchthaven een kop koffie, dan betaal je op die koffie meer belasting dan op die hele vlucht met alle vervuiling die ermee gepaard gaat."

'Wel belast'

Volgens KLM blijkt uit het onderzoek van CE Delft dat een vliegtaks geen milieuwinst oplevert, omdat reizigers met de auto naar buitenlandse luchthavens zullen rijden om daarvandaan te vliegen. Schiphol deelt die angst. "Naast dat dat niet slim en niet duurzaam is, is dat ook niet goed voor onze concurrentiepositie en werkgelegenheid", aldus de luchthaven.

Ook KLM verwacht dat de belasting slecht is voor de welvaart. De luchtvaartmaatschappij weerspreekt het beeld dat de luchtvaart niet wordt belast, omdat de sector onder het systeem van emissiehandel valt en zelf de kosten betaalt voor beveiliging, geluidsisolatie en luchtverkeersleiding.

De brancheorganisatie van reisondernemingen ANVR was in het verleden ook nog fel gekant tegen een vliegtaks. Nu is de organisatie alleen tegen de belastingheffing als deze direct naar de schatkist vloeit. De ANVR heeft er minder moeite mee als de opbrengsten worden besteed aan verduurzaming.

Tweede keer

Overigens heeft Nederland al ervaring met een vliegbelasting: in juli 2008 voerde het kabinet Balkenende IV een vliegtaks in om het vliegen te ontmoedigen en zo het milieu te beschermen. Een jaar later werd de heffing alweer afgeschaft, onder druk van de luchtvaartsector en Schiphol.