Kabinet wil tientallen commando's naar Afghanistan sturen
Het kabinet is dicht bij uitbreiding van de militaire missie in Afghanistan. Volgens Haagse bronnen wil het kabinet 30 tot 40 commando's en mariniers naar het noorden van het land sturen.
De uitbreiding moet op 1 januari beginnen en het is de bedoeling dat de Nederlanders vanuit Mazar-e-Sharif meehelpen bij het adviseren van Afghaanse speciale eenheden. De coalitie wil hiermee tegemoetkomen aan een verzoek van de NAVO en de Verenigde Staten.
Gevoelig
Nederland doet nu al met 100 militairen mee aan de NAVO-missie 'Resolute Support' in Afghanistan. Die heeft als doel het veiligheidsapparaat in het land verder op te bouwen. De Nederlanders trainen militairen en politieagenten.
Het is nog niet duidelijk wanneer het kabinet de knoop over de uitbreiding doorhakt. Het besluit ligt gevoelig, omdat aan het uitzenden van militairen altijd risico's zijn verbonden en het trainen van speciale eenheden gaat verder dan het opleiden van 'gewone' militairen. Het is overigens niet de bedoeling dat Nederlandse militairen meedoen aan operaties van het Afghaanse leger.
Verder maakt met name de ChristenUnie zich zorgen over de gevolgen van het besluit voor de missie in Irak. Nederland kan er in Irak aan bijdragen dat mensen die op de vlucht zijn voor IS naar huis kunnen terugkeren.
Draagvlak
De discussie binnen de coalitie gaat ook over het tempo van het besluit. Volgens een deel moet niet te veel haast worden gemaakt: juist bij missies met risico's is het belangrijk dat er veel draagvlak is in de Kamer en is er meer tijd nodig om dat te organiseren, wordt gezegd.
Het is gebruikelijk dat bij buitenlandse missies ook de oppositie wordt geïnformeerd en naar verluidt is dat nog niet gebeurd.
NAVO-top
Anderen benadrukken juist dat het in het belang van het kabinet is als Nederland de NAVO en de Verenigde Staten snel kan melden dat de missie in Afghanistan wordt uitgebreid. Nederland staat onder grote druk van het bondgenootschap en Amerika om meer geld aan Defensie te besteden en om aan meer missies mee te doen.
Volgende week is er een NAVO-bijeenkomst van ministers van Defensie en op 11 en 12 juli een NAVO-top, met onder anderen premier Rutte.
'Gesteggel in de coalitie'
Volgens politiek verslaggever Ron Fresen is het besluit nog niet rond. "Er is nog wat gesteggel in de coalitie." De NAVO-bijeenkomst volgende week, onder meer over Afghanistan, is zeer waarschijnlijk nog te vroeg, zo hoorde hij op het Binnenhof.
Vandaag hebben de regeringspartijen overlegd maar ze zitten nog niet op een lijn, zegt hij. "Voor zo'n gevoelig besluit heb je alle vier regeringspartijen nodig." Het kabinet wil ook een breder politiek draagvlak.
Fresen verwacht dat het kabinet uiteindelijk wel instemt, omdat de NAVO en de Verenigde Staten hier om hebben gevraagd. De Taliban is nog niet verslagen. De discussie draait volgens hem vooral om hoeveel militairen Nederland stuurt en de gevolgen voor andere missies, zoals in Irak.
De Nederlandse militairen zouden wel oren hebben naar de missie. Fresen: "Ze vinden dat ze nu te veel binnen zitten en willen graag doen waarvoor ze zijn opgeleid."
Daarbij speelt volgens hem ook mee dat er in Afghanistan eerder 25 Nederlanders zijn omgekomen. "Het gevoel leeft sterk dat dat toch niet voor niks geweest mag zijn."