Rusland knijpt oogje dicht als bondgenoten elkaar bestoken in Syrië
Er werd lang gesteggeld of Syrië een geavanceerd raketafweersysteem zou krijgen van bondgenoot Rusland. Maar na een bezoek van de Israëlische premier Netanyahu aan Moskou is de levering van de lading S-300's volgens het Kremlin voorlopig van de baan.
Of het nou wel of niet door de Israëlische lobby komt, het nieuws is symbolisch voor de paradoxale Russische belangen in Syrië. Want Iran en Israël zijn aartsvijanden en bestookten elkaar in of vanuit Syrië. Terwijl Rusland - een belangrijke bondgenoot van allebei - een oogje dichtkneep.
"De strijd in Syrië is een heel raar conflict", zegt Rusland-correspondent David Jan Godfroid. Hij legt uit dat Rusland zogeheten open lijnen heeft met bijvoorbeeld de VS over geplande bombardementen. "Dan waarschuwen ze: daar gaan wij aanvallen, dus zorg dat je er geen troepen hebt. Kennelijk is er dus ook zo'n lijn met Israël."
Informatie doorspelen?
Rusland was vooraf op de hoogte gebracht van de luchtaanval op Iraanse stellingen in Syrië donderdag, zei de Israëlische minister van Defensie. Bronnen beweren in een Saudische krant dat Moskou informatie over de aanval heeft doorgespeeld aan Iran. Het is onduidelijk of dat waar is.
Het valt in ieder geval niet helemaal uit te sluiten. Iran is immers de belangrijkste militaire bondgenoot van Rusland in Syrië. De Russen leveren het Assad-regime voornamelijk luchtsteun en de Iraniërs de ondersteuning op de grond.
Dat Poetin de banden met het militair sterke Israël wil aanhalen, is duidelijk. Netanyahu kwam uitgerekend op 9 mei op bezoek in Moskou. Dat is de dag waarop Rusland stilstaat bij de overwinning op nazi-Duitsland in de Tweede Wereldoorlog. Godfroid: "Poetin heeft er niet voor niets voor gekozen om Netanyahu op de Dag van de Overwinning, een zeer bijzondere dag, in Rusland, te ontvangen."
Een Kremlin-woordvoerder zei na afloop dat de S-300-installaties niet meer nodig waren in Syrië. Terwijl minister Lavrov van Buitenlandse Zaken vorige maand nog suggereerde dat ze wel geleverd zouden worden, tot grote onvrede van Israël. "Rusland vindt het nu kennelijk raadzaam niet meer olie op het vuur te gooien. Voorlopig, want dit is geen definitief afstel."
De S-300 lijkt een troef in de onderhandelingen met Israël. Geen nieuw afweersysteem in ruil voor kennis over luchtaanvallen: ogenschijnlijk een win-winsituatie voor beide partijen. Israël kan zo zijn spierballen blijven tonen tegenover Iran en Rusland kan de impact van de luchtaanvallen beperken. Bovendien verstevigt het de Russische positie als invloedrijke bemiddelaar in het Syrische conflict.
Aan de andere kant is het nog maar de vraag hoelang deze paradoxale strategie in Syrië houdbaar is. Want ook met de Turken, een andere militaire partner, zijn er soms tegenstrijdige belangen wat de verstandhouding niet ten goede komt. "Turkije dreigde na het offensief in de regio Afrin nog verder op te rukken in Koerdisch gebied. Terwijl de Russen de Koerden juist zien als partner. Een heel gekke situatie waar Poetin uitermate stil over bleef."
'Koorddansen van Poetin'
De verhouding van Rusland met zijn bondgenoten is volgens de correspondent wankel te noemen. Vooral het bondgenootschap met Iran en Israël lijkt op termijn haast onhoudbaar. Want als de Iraanse invloed te groot wordt in Syrië, ziet Israël dat als een rechtstreekse bedreiging. En Rusland kan op zijn beurt geen grootschalige confrontatie tussen Iran en Israël in Syrië tolereren.
"Een vaste voet aan de grond in het Midden-Oosten, zowel militair als politiek: dat is waar Rusland op uit is", zegt Godfroid. "En het koorddansen van Poetin is geen garantie dat die situatie zo blijft."
