Kabinet en coalitiepartijen buigen zich over referendum Inlichtingenwet
De regeringspartijen hebben de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (Wiv) besproken. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie willen de Inlichtingenwet aanpassen vanwege de referendumuitslag van 21 maart.
Premier Rutte wilde na afloop van het overleg weinig kwijt. "We hadden een goed overleg. Morgen is er ministerraad. Daar ga ik niet op vooruit lopen." Ook D66-leider Pechtold verwees naar de ministerraad.
Politiek verslaggever Xander van der Wulp: "Het gaat al een week over de vraag hoe de zorgen van de tegenstanders kunnen worden weggenomen zonder de wet echt te veranderen."
VVD en CDA willen dat duidelijk is dat de hoofdlijn van de wet overeind blijft, zegt Van der Wulp. "Deze partijen zitten niet per se te wachten op grote tekstuele wijzigingen van de wet of van bijlagen. Voor D66 ligt dat weer anders. Die partij wil dat het echt zichtbaar is dat er iets met de uitslag is gedaan."
Minder willekeurig
De vier partijen hebben verschillende opties. Ten eerste een aanpassing die ervoor zorgt dat data minder willekeurig en dus gerichter op personen wordt verzameld. Het kabinet deed daar toezeggingen over, maar die zijn niet in de wet vastgelegd.
Tech-redacteur Joost Schellevis: "De Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) was op dit punt al niet helemaal tevreden. De CTIVD ziet vanwege de rechtszekerheid op de lange termijn liever dat die toezeggingen wel in de wet komen."
Dat de belangrijkste toezichthouder dit al vond, maakt het minder vervelend voor het kabinet om deze aanpassing over te nemen.
Bewaartermijn
Verder leven er bezwaren tegen de bewaartermijn van drie jaar van 'afgetapte' informatie die nog niet is onderzocht. Schellevis: "Vriend en vijand vinden dat eigenlijk wel wat lang. Dat zou bijvoorbeeld verkort kunnen worden, zonder dat het voor de veiligheidsdiensten onwerkbaar wordt."
Ook hier geldt dat een gezaghebbend overheidsorgaan, de Raad van State, al bezwaren had geuit tegen de lange bewaartermijn.
Buitenlandse veiligheidsdiensten
En een ander groot bezwaar van tegenstemmers was het ongezien delen van bestanden met afgetapte informatie met buitenlandse veiligheidsdiensten.
"Dit wordt door de diensten gezien als een heel belangrijke voorwaarde voor internationale samenwerking, bijvoorbeeld in de strijd tegen terrorisme", zegt Schellevis. "Hier een tegemoetkomende maatregel voor bedenken lijkt me een stuk lastiger. Ook al omdat het nu al mag."
Hoe nu verder
Idealiter willen de partijen de kwestie nog deze week oplossen; de wet moet volgens planning op 1 mei ingaan. Volgende week is een groot deel van het kabinet in China op handelsmissie, dus dan is overleg niet goed mogelijk.
De kans is dus groot dat het besluit valt in de ministerraad van morgen.