Amerika's nieuwe hoogste diplomaat: hardliner en Trumps gelijkgestemde

Een wisseling van de wacht op een van de belangrijkste posten in het Witte Huis: Mike Pompeo volgt de vandaag ontslagen minister van Buitenlandse Zaken Rex Tillerson op. De nieuwe hoogste diplomaat van Amerika was tot vandaag directeur van de CIA.

"Hij gaat het fantastisch doen!", twitterde president Trump over zijn nieuwe buitenlandman. Hoewel de tijd dat nog moet leren, lijkt al wel duidelijk dat er minder frictie zal zijn tussen het Witte Huis en het ministerie van Buitenlandse Zaken. Want met de 54-jarige Tea Party-Republikein Pompeo heeft Trump een gelijkgestemde aangesteld.

In tegenstelling tot zijn voorganger Tillerson is hij fel gekant tegen de Iran-deal. Net als zijn baas. "Ik kijk ernaar uit deze rampzalige deal met 's werelds belangrijkste steunpilaar van terrorisme te verbreken", zei Pompeo hierover in november.

Volgende maand bepaalt Trump of de VS zich nog aan het akkoord houdt. In 2015 spraken westerse landen met Iran af dat het land zijn kernwapenprogramma zou terugbrengen, in ruil voor verlichting van internationale sancties.

Ook over de kwestie Noord-Korea, die op dit moment het meest prangend is, zijn Trump en zijn nieuwe minister gelijkgestemd. Allebei zijn voorstander van een harde lijn.

"Vergis je niet", zei Pompeo twee dagen geleden. "Terwijl we onderhandelen, doen we geen enkele concessie." Vorige week werd bekendgemaakt dat Trump en zijn Noord-Koreaanse evenknie Kim Jong-un elkaar gaan ontmoeten. Eerder zei Pompeo over Noord-Korea dat het regime moet worden afgezet.

Ook op andere vlakken is de nieuwe minister een hardliner. Hij vindt bijvoorbeeld dat Edward Snowden, die onthulde dat inlichtingendienst NSA op grote schaal data over personen binnenhaalde, de doodstraf verdient. Ook zei hij vorig jaar dat de NSA op dezelfde voet had moeten doorgaan met het verzamelen van data.

Pompeo heeft het sowieso niet erg op klokkenluiders. Chelsea Manning, die zeven jaar in de gevangenis zat voor het lekken van geheime diplomatieke en militaire documenten, noemde hij een verrader die de doodstraf moet krijgen.

De nieuwe minister is verder voorstander van het openhouden van de omstreden gevangenis in Guantánamo Bay, net als Trump. In zijn tijd in het Huis van Afgevaardigden bezocht hij de gevangenis waarin terreurverdachten zitten. Hij noemde een hongerstaking die gaande was een "politieke stunt" en zei dat de gevangenen eruitzagen alsof ze juist waren aangekomen.

Over een rapport over martelingen van terreurverdachten door CIA-medewerkers zei hij in 2014: "Deze mannen en vrouwen zijn geen folteraars, het zijn patriotten." En over de gebruikte ondervragingsmethoden: "Die waren niet in strijd met de wet." Ook president Trump gelooft in het nut van marteltechnieken als waterboarden.

Een zaak waarover de heren wel van mening verschillen is Rusland. Althans, dat was een jaar geleden het geval, bij het aantreden van Pompeo als CIA-chef. Hij waarschuwde toen voor de Russische leider Poetin en zei dat hij dacht dat Russische staatshackers zich met de Amerikaanse verkiezingen hebben bemoeid. Trump heeft dergelijke claims meermaals als onzin afgedaan.

In een interview met de BBC eind januari zei Pompeo dat dit verschil van inzicht tussen hem en de president geen belemmering vormt voor de samenwerking. "Ik doe niet aan koorddansen. Ik schotel de president vrijwel elke ochtend de feiten voor."