Wanneer is handsfree in de auto echt handsfree?
Iedere automobilist weet het intussen: met de smartphone in de hand appen achter het stuur, kan leiden tot ongelukken en hoge boetes. Evenals niet-handsfree bellen. Maar hoe zit het als de telefoon in een houder aan het dashboard zit en wordt aangeraakt, net zoals een autoradio of TomTom?
Een man uit Sneek kreeg vorig jaar een boete van 239 euro nadat de politie had gezien dat hij bezig was met zijn telefoon, terwijl die in een houder zat. De automobilist was het niet eens met de boete, maar kreeg ongelijk van de kantonrechter.
Vanmiddag doet het gerechtshof in Leeuwarden uitspraak in het hoger beroep in deze zaak; het OM wil dat het hof definitief helderheid geeft over deze vorm van telefoongebruik in de auto. Justitie hoopt zo meer houvast te krijgen bij de aanpak van smartphones in het verkeer.
Wat er gebeurt als je achter het stuur je telefoon gebruikt, testte verslaggever Tanja Braun eerder in een simulator:
Dat het om een schemergebied gaat, is zeker. Het indrukken van knoppen op een autoradio mag immers wel. Ook het bedienen van navigatieapparatuur is toegestaan, heeft het hof eerder bepaald.
De reden hiervoor ligt mede in de formulering in de wet. Die stelt expliciet dat het vasthouden van een telefoon tijdens het rijden verboden is.
De rechter redeneert dat het checken van Facebook of het gebruik van Whatsapp nu eenmaal veel aandacht vraagt en de automobilist afleidt van het verkeer, ook als de telefoon in een houder zit. Het op deze manier gebruiken van een smartphone wordt daarom gelijkgesteld aan het in de hand houden van het toestel.
Eten en drinken
"Het is voor te stellen dat niet iedereen begrijpt waarom het één wel mag in de auto, en het andere niet", zegt Maura van Strijp van SWOV, een wetenschappelijk instituut voor verkeersveiligheid. "Dat is een kwestie van beleid. Maar cijfers tonen aan dat allerlei soorten afleiding de kans op een ongeval vergroten."
Het intoetsen, versturen of lezen van Whatsapp-berichten verhoogt de kans op een ongeval met een factor 6, blijkt uit wetenschappelijk onderzoek uit 2016. Een telefoongesprek voeren in de auto, of je dat nu legaal en handsfree doet of niet, verhoogt het risico op een ongeval met ruim een factor 2.
Eveneens niet uitdrukkelijk verboden is het proberen te pakken van een voorwerp, bijvoorbeeld uit het dashboardkastje. Dat maakt de kans op een crash liefst negenmaal zo hoog. "Zelfs door te eten en te drinken achter het stuur verdubbelt de kans al", zegt Van Strijp. "Eigenlijk vergroot alles wat je doet naast het rijden de kans op een ongeval."