Handhaving Wet DBA voor zzp'ers uitgesteld tot 1 januari 2020
Het kabinet heeft besloten de handhaving van de Wet DBA voor zzp'ers en hun opdrachtgevers nog verder uit te stellen tot 1 januari 2020. Dat hebben minister Koolmees van Sociale Zaken en staatssecretaris Snel van Financiën bekendgemaakt.
Het betekent dat zzp'ers en hun opdrachtgevers tot die tijd geen boetes of naheffingen krijgen als de overheid achteraf constateert dat er sprake is van een dienstbetrekking in plaats van een opdracht uitgevoerd door een zelfstandig ondernemer.
Wel wil het kabinet vanaf 1 juli 2018 meer gaan doen om "kwaadwillenden" aan te pakken. Dat zijn gevallen van uitbuiting of het bewust ontduiken van premies en belastingen aan wat het kabinet de onderkant van de arbeidsmarkt noemt.
Het vorige kabinet besloot de handhaving van de Wet DBA al uit te stellen tot 1 juli 2018. Het huidige kabinet wil op 1 januari 2020 de wet DBA voor zzp'ers vervangen door een "webmodule" voor opdrachtgevers.
In de tussentijd gaat het kabinet overleggen met de ondernemers zelf en met het bedrijfsleven en belangenorganisaties over hoe dit het best geregeld kan worden.
Ook dat nieuwe systeem moet schijnzelfstandigheid tegengaan. "Bovendien wil het kabinet een einde maken aan de situatie dat mensen als zzp'er werken voor een tarief dat zo laag is dat zij zich niet kunnen verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid en geen pensioen kunnen opbouwen", zegt minister Koolmees.
Deliveroo
Als voorbeeld in de discussie over schijnzelfstandigheid wordt vaak thuisbezorgbedrijf Deliveroo genoemd. Dat bedrijf besloot afgelopen zomer bezorgers in loondienst te vervangen door zelfstandigen. Die krijgen niet langer per uur, maar per bezorgde maaltijd betaald.
Volgens het bedrijf is dat zowel gunstiger voor de bezorgdienst, als voor de bezorger. Maar critici, onder wie een deel van de bezorgers zelf, noemen het een schijnconstructie. Het bedrijf zou vooral kosten willen besparen doordat het bijvoorbeeld niet meer voor premies hoeft te betalen.
Deliveroo raakte eerder in opspraak toen het besloot alle werknemers via een zzp-contract aan het werk te zetten. Jorick Blijenberg werkte daar als maaltijdbezorger en was vandaag ook aanwezig bij de persconferentie. "Ik ben ontzettend blij dat nu ook het kabinet werk maakt van het handhaven van de wet", zegt hij.
"Dit is ook een signaal naar veel andere mensen in de platformeconomie, waar bedrijven toch modellen proberen te zoeken hoe ze veel mogelijk kunnen besparen op werkgeverslasten", zegt Blijenberg. "Het is een duidelijk statement van de overheid."
Deze zomer is de uitspraak van de rechter in de zaak van bezorger Sytze tegen Deliveroo. Daar kijken ook Koolmees en Snel met spanning naar uit.
'Te langzaam'
Vakbond FNV heeft goede hoop dat het besluit van vandaag daar iets aan kan veranderen. "Deliveroo wordt uiteraard door de minister niet bij naam genoemd. Maar in de brief staat duidelijk dat ook bij andere kwaadwillenden, die opzettelijk een situatie van evidente schijnzelfstandigheid laten ontstaan of voortbestaan, wordt gehandhaafd. Nou, Deliveroo is zo'n bedrijf."
Ook ZZP-Nederland, een organisatie die opkomt voor de belangen van zelfstandigen, verwelkomt de plannen van het kabinet. Met een kanttekening: "We moeten ook kijken naar de concurrentie tussen bedrijven. Als je bijvoorbeeld niets doet tegen de constructie van Deliveroo, dan moet de rest mee," zegt voorzitter Maarten Post.
CNV is minder enthousiast. Volgens de vakbond duurt het door het uitstellen van handhaven nu te lang voordat het probleem wordt opgelost. "Echte handhaving op schijnzelfstandigheid is pas te verwachten na 2021, dat is de conclusie van de brief."
Wat betreft VNO-NCW is dat niet zo'n probleem. "Zolang er geen nieuwe wetgeving is, moet de oude niet worden gehandhaafd." De werkgeversorganisatie hoopt dat de Belastingdienst "zich terughoudend opstelt".
